جماعت،^۱ امر شگفت‌آور و معجزه^۲ نیز اشاره شده است، به نظر می‌رسد معنای اصلی آن همان علامت و نشانه باشد؛ به گونه‌ای که سایر معانی را می‌توان با آن مرتبط دانست.

3. معنای اصطلاحی «آیه»

ابواسحاق جعبری، آیه را در قرآن چنین تعریف کرده است:

۰.محدوده آیه، الفاظی مرکب از جملاتی ولو در تقدیر است که دارای ابتدا و انتهای مشخص بوده و در یک سوره درج شده باشد.^۳

زرکشی ضمن اشاره به تعریف جعبری، آن را با وصف توقیفی بودن تکمیل می‌کند.^۴ عالمان قرآنی نظیر زرقانی نیز به معنای اصطلاحی مشابه آن اشاره می‌کنند.^۵ برخی، تعابیری دارند که نشان می‌دهد اصطلاح آیه به همین معنا در زمان رسول اکرم صلی الله علیه و اله به کار می‌رفته است؛ نظیر این که آن بزرگوار، قرآن را ده یا پنج آیه‌ای تعلیم می‌کردند^۶ و تا اصحاب، ده آیه را فرانمی‌گرفتند و به آن عمل نمی‌نمودند، آیاتی دیگر آموزش داده نمی‌‌شد.^۷ از این رو، در تعریف‌ اصطلاحی «آیه‌» می‌توان گفت: آیه‌ بخشی‌ از سوره‌ و متشکل از حروف و کلماتی است‌ که از کلام قبل و بعد خود به نحوی جدا شده،‌ حد آن‌ به‌ توقیف‌ نبوی‌ صلی الله علیه و اله و از سوی‌ خدای متعال‌ مشخص‌ شده‌ است‌.

4. عدّ الآی

عدّ الآی یا شمارش آیات قرآن کریم، یکی از شاخه‌های علوم قرآن است که از دیرباز فصلی مجزا را، و لو مختصر نسبت به بسیاری از انواع دانش‌های قرآنی، به خود اختصاص می‌داده است.^۸ شیوه‌های‌ مختلف عد الآی‌ به سه منطقه حجاز، عراق و شام بازمی‌گردد.