5. غیبت صحابه ممتاز در عشره مبشّره
از نظر یازیگی، برخی از صحابه ممتاز رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در زمره اسامی عشره مبشّره یاد نشده و شماری از دیگر افراد بشارت داده شده به بهشت، در این حدیث گزارش نشده‌اند. وی از لحن این روایت نوعی حصر در بهشتی شدن این افراد را استنباط کرده و چنین نوشته است:
۰.... مردان و زنان فراوان دیگری هستند که پیشگویی شده‌اند به بهشت راه خواهند یافت.۱ پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آشکارا ورود آنها را به بهشت وعده داده۲ یا پیشگویی کرده است،۳ یا این که از آنها به عنوان مردمانی یاد شده است که جهنمی نخواهند شد. در روایات دیگر، دسترسی به بهشت برای تمام جنگجویان بدر و تمام کسانی که در حدیبیه با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بیعت دادند، به کار برده شده است.۴ بنا بر این، این پرسش مطرح است که چرا این ده نفر یاد شده در حدیث «عشره» ممتاز شناخته شده‌اند و چه امتیازی بر دیگر واردین بر بهشت دارند؟ توجیه هم‌سانی این «ده صحابه» در ورود به بهشت، چندان قانع کننده نیست؛۵ چرا که به مخالفت این حدیث با دیگر اخباری که افراد دیگر به بهشت وعده داده شده‌اند، نپرداخته است.۶
اشکال یازیگی بر تعارض این روایت با سایر اخبار بشارت یافتگان وارد است، لکن وی از یک نکته مهم در باب تعارض نمایی و شرایط تحقق آن غفلت نموده است. اشکال تعارض روایت عشره مبشره با سایر اخبار بشارت یافتگان به بهشت، زمانی قابل طرح است که این روایت به لحاظ صدوری و سندی از اعتبار لازم و حداقل هم‌سان با سایر اخبار بشارت یافتگان بهشت برخوردار باشد. این، در حالی است که خود یازیگی به جعلی بودن روایت عشره مبشره اعتقاد دارد و از سوی دیگر، دیگر روایات بشارت به بهشت از اعتبار بالایی برخوردار بوده و شبهه جعل در باره آنها مطرح نیست؛ مگر این که تعارض‌نمایی فرضی بوده و
1.. الجوهرة فی نسب النبی و اصحابه العشرة، ج۱، ص۲۰۷ - ۲۰۸.
2.. صحیح البخاری، ج۱۵، ص۵۲ - ۵۳؛ الجوهرة فی نسب النبی و اصحابه العشرة، ج۲، ص۱۹۷ - ۱۹۸. ر.ک: سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۴؛ سنن الترمذی، ج۵، ص۳۲۱.
3.. سنن الترمذی، ج۵، ص۲۸۲ - ۲۸۳؛ وقعة الجمل، ص۴۴.
4.. سنن ابی داود، ج۴، ص۲۱۳.
5.. الکواکب الدراری فی شرح صحیح البخاری، ج۱۵، ص۵۳.
6.. Yazigi Maya, Hadiht al - ashara or The Political Uses of a Tradition, P ۱۶۳ - ۱۶۴
