الگوی نظری تنظیم رغبت بر اساس مفهوم زهد اسلامی - صفحه 83

منحصر به فرد خود دارد؛ زیرا وابستگی انسان‌ها به موضوعات مختلف دنیوی با هم متفاوت است و همین امر اقتضا می‌کند که هر کس متناسب با شرایط خود رغبت‌های خود را تنظیم و به آنها جهت آخرتی دهد.

شکل (1)

الگوی تنظیم رغبت بر اساس مفهوم زهد

در ضرورت تنظیم رغبت بیان شد که هیچ کدام از موضوعات دنیوی و آخروی نباید در نظام رغبت مؤمنان کنار گذاشته شوند و باید متناسب با ارزش‌های هر کدام، نسبت به آنها رغبت نشان داده شود. اگر بخواهیم این توصیه کلی را به یک الگوی عملیاتی‌تر نزدیک کنیم، ممکن است با شیوه‌ای متفاوتی رو به رو شویم. یکی از این شیوه‌ها استفاده از نظام نیازهای انسانی است و علت آن نیز به خاطر قرابتی است که بین رغبت و نیاز وجود دارد. هماره هنگامی از رغبت به یک چیز صحبت می‌شود که نیازی نسبت به آن چیز وجود دارد. به همین دلیل، رغبتْ ما را به سمت منبع ارضای آن نیاز سوق می‌دهد. با ارضای صحیح نیاز، رغبت نیز فروکش می‌کند تا دو باره نیاز شکل بگیرد.

الگوی تنظیم رغبت به انسان‌ها توصیه می‌کند که نیازهای خود را به صورت هدفمند و در پی کمال انسانی خود ارضا نمایند. از منظر دین، مهم‌ترین هدف انسانی قرب الهی و رسیدن به رضوان الهی است. این افق دید به مؤمنان این توان را می‌دهد تا در ارضای

صفحه از 90