دو مفهوم دنیا و آخرت در متون اسلامی، از کلیدی‌ترین مفاهیم هستند. اسلام با بیان ارزش هر کدام از آنها و نشان دادن جایگاه آنها در هستی، مسیر سعادت انسان را ترسیم ‌نموده است. نتیجه عملی چنین ارزشْ ‌داوری، جهت دادن به میل و رغبت مؤمنان است که در ادبیات اسلامی با واژه «زهد» از آن یاد شده است.
تنظیم رغبت، بر اساس مفهوم زهد، کارکردهای دیگری نیز دارد؛ از جمله آنها ارضای صحیح نیازهای انسانی است؛ چرا که جهت و هدف در ارضای صحیح نیازها بسیار مهم است و اسلام با تعیین موضوعات دنیوی و آخری، و بیان شاخصه‌های آنها، منابع ارضای نیاز را برای مؤمنان معرفی می‌کند و باعث انتخاب صحیح منابع ارضای نیاز و توجه به هدف و جهت در ارضای نیازها می‌شود که این فرایند باعث پیامدهای روانی مانند «ثبات هیجانی»، «احساس آرامش»، «مقابله با دشواری‌ها»، «جلوگیری از کارهای ناشایست و بزه» و «تسهیل برخی از صفات مثبت مانند صبر، شکر، کوتاه شدن آزوها و...» می‌شود که در متون اسلامی به آن اشاره شده است.