محتوایی و هم‌سازی ظاهری روایات با آیات کتاب خدا می‌تواند معیار و ملاکی در تصحیح متون حدیث و زدودن آن از تصحیف و دیگر آسیب‌ها قرار گیرد. در ادامه به تبیین دو روش بهره‌گیری از قرآن در شناسایی و اصلاح تصحیف در متن روایات خواهیم پرداخت که یکی بر‌گرفته از شباهت محتوایی و دیگری شباهت شکلی و ظاهری روایات با قرآن کریم است.
1. عرضه بر قرآن
چنان که گذشت، تجلی قرآن در کلام معصومان علیهم السلام گاه به صورت آشکار (مستقیم) و گاهی پنهان (غیر مستقیم) است. منظور از تأثیرپذیری پنهان، تبلور مضامین و معارف قرآنی در محتوای روایات است؛ بدون این که در ظاهر الفاظ، اثری از آیات الهی به چشم آید.۱ این همخوانیِ دقیق و تأثیر پذیریِ عمیق روایات از قرآن، در کنار استواری الفاظ و معانی و برکنار بودن آیات الهی از تحریف، موجب می‌شود که قرآنْ محور سنجش درست و نادرست در روایات قرار گیرد. بر اساس این معیار، موافقت و مخالفت با قرآن نشانه صدور یا عدم صدور روایت از معصوم علیه السلام است. این معیار در روایات مختلف، بارها مورد تأکید قرار گرفته است. امام صادق علیه السلام می‌فرماید:
۰.مَا لَمْ یُوَافِقْ مِنَ الْحَدِیثِ الْقُرْآنَ، فَهُوَ زُخْرُف؛۲
۰.هر حدیثی که با قرآن موافق نبود، دروغی است خوش‌نما.
هم ایشان از قول رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
۰.أَیُّهَا النَّاسُ! مَا جَاءَكُم عَنِّی یُوَافِقُ كِتَابَ اللَّهِ فَأَنَا قُلْتُهُ، وَ مَا جَاءَكُمْ یُخَالِفُ كِتَابَ اللَّهِ فَلَمْ أَقُلْهُ؛۳
۰.ای مردم، هر کلامی که از من به شما رسید و با کتاب خدا موافق بود، از من است و آن چه با کتاب خدا مخالف بود، کلام من نیست.
همین ملاک می‌تواند معیار شناسایی و اصلاح تصحیفات موجود در متن روایات قرار گیرد.
توضیح، آن که گاهی تغییری اندک در لفظ موجب تغییر و دگرگونی معنا می‌شود و
