2. تقریر تشویقی
گاه معصوم علیه السلام با عملی كه توسط شخص یا اشخاص معینی انجام شده، رویكرد تشویق داشته است و به طور صریح و تلویحی از آنان تمجید نموده است و در نتیجه، موضعگیری او، افزون بر تقریر و تأیید عمل، تشویق دیگران به انجام مثل آن نیز محسوب میشود. نمونههای ذیل، از این قسم است.
_ شیخ صدوق، با سند خود از یونس بن عبد الرحمن و او از مردی نامعلوم [عن رجل] و او از امام صادق علیه السلام نقل میكند كه آن حضرت فرمود:
۰.بیشتر عبادت ابوذر رحمه الله، دو چیز بود: فكر كردن و عبرت گرفتن [از رخدادها].۱
_ كشی، در ترجمه یونس بن عبد الرحمن، با سند خود، از احمد بن ابی خلف نقل میكند كه وی گفت:
۰.در حال بیماری به سر میبردم كه امام باقر علیه السلام به عیادتم آمد و در همین حال، كتاب «یوم و لیله» [تصنیف یونسبنعبدالرحمن] در كنار بسترم قرار داشت. حضرت، این كتاب را برگ برگ و از آغاز تا پایان تورّق نمود و در خلال این كار، سه بار فرمود: خدا یونس بن عبد الرحمن را رحمت كند.۲
یونس بن عبد الرحمن، از راویان فاضلی است كه نزد امام باقر علیه السلام از موقعیت علمی خوبی برخوردار بوده است.۳ و قرائنی نشان میدهد كتاب یوم و لیلة او، حاوی روایاتی متناسب با موضوع آن و دارای نظم و نسقی جالب توجه بوده است و به حسب ظاهر، همین شیوه و محتوای كار یونس، مورد تقریر و امضای امام علیه السلام قرار گرفته است؛ ولی فاضل تونی، از این روایت، استفاده بیشتری كرده و نوشته است:
۰.الظاهر أنّ الكتاب کان کتاب الفتوی، فحصل تقریر الامام علیه السلام علی تقلید یونس بعد موته؛۴
1.. كان اكثر عبادة ابیذر( خصلتین: التفكر و الاعتبار (وسائل الشیعه، ج۱۱، ص۱۵۴؛ نیز، ر.ك: الخصال، ج۱، ص۴۲۱).
2.. كنت مریضاً، فدخل علیّ ابو جعفر( یعودنی فی مرضی فاذا عند رأسی كتاب «یوم و لیله» فجعل یتصفحه ورقة ورقة حتی أتی علیه من اوله الی آخره و جعل یقول: رحم الله یونس! رحم الله یونس! رحم الله یونس! (رجال الكشی، ص۴۸۴).
3.. رجال النجاشی، ص۴۴۶.
4.. الوافیة، ص۳۰۵.