چون امیر المؤمنین علیه السلام عبد الله بن عباس را جهت [مذاكره با] خوارج گسیل داشت، او بهترین لباسهایش را پوشید و خوشبوترین عطرهایش را به خود مالید و بر بهترین مركبهای خود سوار شد و به سوی آنان حركت نمود. چون با آنان رو به رو گشت، گفتند: ابنعباس، تو در نگاه ما، بهترینِ مردم بودی، حال چه شده كه با لباس جبّارین و سوار بر مركبی از نوع مركب ایشان به دیدار ما آمدهای؟! ابن عباس [در پاسخ آنان] این آیه را تلاوت نمود: «بگو چه كسی زینت خدا كه برای بندگانش بیرون آورده و روزیهای پاكیزه را حرام نموده است؟!».۱
_ صدوق، با سند خود، از جابر بن عبد الله نقل میكند كه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
۰.مادر سلیمان بن داود، به سلیمان گفت: از پرخوابی در شب بپرهیز! زیرا پرخوابی در شب، موجب فقیری انسان در روز قیامت میشود.۲
_ كلینی، با سند خود، از سكونی و او از امام صادق علیه السلام و ایشان از امیر المؤمنین علیه السلام چنین نقل میكند:
۰.شیوه فقها و علما بر این بوده است كه هر گاه برخی از ایشان به دیگری، نامهای مینوشت [و موعظهای مینمود] در باره سه چیز مینوشتند و چیز چهارمی در كار نبود: هر كسی، همّت او آخرتش باشد، خدا او را از همّ و غم نسبت به دنیا، بینیاز كند و هر كس، درون خود را اصلاح نماید، خداوند آشكار او را اصلاح خواهد نمود، و هر كس، رابطه میان خود و خدا را اصلاح كند، خداوند، رابطه میان او و مردم را اصلاح خواهد كرد.۳
4. تقریر ترقی
در برخی موارد، راوی حدیث، آموزهای از غیر معصوم فرا گرفته، سپس برای كسب
1.. انّ عبد الله بنعباس لمّا بعثه امیرالمؤمنین( الی الخوارج، فوافقهم، لبس أفضل ثیابه و تطیّب باطیب طیبه و ركب أفضل مراكبه، فخرج، فوافقهم، فقالوا: یا بن عباس! بیننا أنت أفضل الناس اذا أتیتنا فی لباس الجبارة و مراكبهم! فتلا هذه الآیة: «قل من حرّم زینة الله التی أخرج لعباده و الطیبات من الرزق» (وسائل الشیعه، ج۳، ص۳۴۸؛ و ر.ك: الكافی، ج۶، ص۴۴۲).
2.. قالت ام سلیمان بن داود لسلیمان: ایّاك و كثرة النوم باللیل، فانّ كثرة النوم باللیل تدع الرجل فقیراً یوم القیامة (وسائل الشیعه، ج۴، ص۱۰۹۶؛ نیز، ر.ك: من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۵۵۶؛ الخصال، ج۱، ص۲۸).
3.. كانت الفقهاء و العلماء اذا كتب بعضهم الی بعض، كتبوا بثلاث لیس معهنّ رابعة: من كانت همّته آخرته كفاه الله همّه من الدنیا، و من أصلح سریرته أصلح الله علانیته و من أصلح ما بینه و بین الله، أصلح الله ما بینه و بین الناس (وسائل الشیعه، ج۱۱، ص۲۳۶؛ نیز، ر.ك: الكافی، ج۸، ص۳۷؛ ثواب الاعمال، ص۱۸۱).