مقدمه

خاخام ریوِن فایرستون (Reuven Firestone) خاورشناس آمریکایی در مقاله خود، با استفاده از سیر تاریخی تعیین ذبیح حضرت ابراهیم علیه السلام در ادیان ابراهیمی و بر مبنای شناختی که از این ادیان دارد و به باور اهمیت نژاد و آباء و اجداد از نظر همه پیروان ادیان، به مقایسه‌ای بین یهودیت، مسیحیت و اسلام می‌پردازد. وی حضرت اسحاق علیه السلام را از نظر یهودیت، مسیحیت و شیعه متقدم، و حضرت اسماعیل علیه السلام _ که خود نیز قایل بر ذبیح بودن وی است _ از نظر اهل سنّت و شیعه متأخر، به عنوان قربانی منتخب معرفی می‌کند، و نظریات قابل تأملی را ارائه می‌نماید که پذیرش آنها به منزله قبول سست و بی اعتبار بودن مبنای عقاید شیعی است و در پایان، شباهت مذهب تشیع را به مسیحیت و تسنن را به یهودیت از باب بنیان‌گذاری توحید ناب از سوی اهل سنّت و ادامه آن توسط شیعه نتیجه می‌گیرد.
در این پژوهش، ضمن بیان ویژگی‏های بارز مقاله مذکور، با استفاده از آیات و روایات و شروح و تفاسیر علما بر آنها، و اثبات این که شیعه متقدم و متأخر، با وجود هر دو نوع روایات در منابع شیعی، در تعیین ذبیح حضرت ابراهیم علیه السلام اختلافی نداشته‌اند، مبانی و نظریات ضعیف و نادرست مقاله را استخراج کرده و به نقد و رد آنها _ که بر پایه انتساب نادرست اقوال، بیان نااستوار سیر دیدگاه‌ها، تلقی نادرست از روایات شیعه، آمارهای نادرست، و اتهام به شیعه در ابداع روایت و... صورت گرفته _ پرداخته شده است تا خود دلیلی باشد بر استواری عقاید شیعه، که ناشی از تمسک به اهل‌بیت علیهم السلام است.