به راستی محبوبترین شما در نزد خدای عز و جل كسی است كه كردارش نیکوتر باشد، و همانا بزرگترین شما در پیشگاه خدا از نظر كردار كسی است كه رغبتش بدان چه نزد خدا است، بزرگتر باشد، و به درستی که آن كسی بهتر از عذاب خدا نجات یابد كه خشیتش نسبت به خدا بیشتر باشد، و همانا نزدیكترین شما به خدا كسی است كه خلقش نیكوتر باشد، و به راستی پسندیدهترین شما در نزد خدا كسی است كه بر عیال خود فراختر گیرد، و گرامیترین شما در پیشگاه خدا پرهیزگارترین شما سبت به خدا است.
_ همچنین، نصر رازی روایتی را در باره امام رضا علیه السلام بیان میکند، به این مضمون که:
قَالَ رَجُلٌ لِلرِّضَا علیه السلام : وَ اللهِ مَا عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ أَشْرَفُ مِنْكَ أَباً! فَقَالَ: التَّقْوَی شَرَّفَهُمْ وَ طَاعَةُ اللهِ أَحْظَتْهُمْ.، فَقَالَ لَهُ آخَرُ: أَنْتَ وَ اللهِ خَیرُ النَّاسِ! فَقَالَ لَهُ: لا تَحْلِفْ یا هَذَا، خَیرٌ مِنِّی مَنْ كَانَ أَتْقَی لِلهِ تَعَالَی وَ أَطْوَعَ لَهُ، وَ اللهِ مَا نُسِخَتْ هَذِهِ الْآیةُ: «وَ جَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَ قَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللهِ أَتْقَیكُمْ»؛۱
مردی به حضرت رضا علیه السلام گفت: به خدا سوگند در روی زمین از جهت پدر شریفتر از تو کسی نیست! فرمود: تقوی آنان را شریف ساخت و طاعت خداوند ایشان را بهرهمند گردانید.، دیگری به او گفت: به خدا سوگند تو بهترین مردم هستی! به او فرمود: ای مرد سوگند مخور، از من بهتر كسی است كه باتقواتر و اطاعتش افزونتر از من نسبت به خداوند متعال باشد، به خدا قسم این آیه منسوخ نشده است كه: «و شما را ملّت ملّت و قبیله قبیله گردانیدیم تا با یكدیگر شناسایی متقابل حاصل كنید. در حقیقت، ارجمندترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست».
پس با این همه، و با وجود تسلّط نویسنده بر تعالیم اسلام و در دسترس داشتن لااقل منابع اهل سنّت، نمیتوان قضاوتهای وی در این مقاله را که اکثراً بر همین پایه بنا شدهاند، منصفانه و بیغرضانه دانست!
آری، چه تفاوت دارد، ذبیح اسماعیل علیه السلام باشد یا اسحاق علیه السلام ؟ مهم تسلیم آن بزرگواران است:
1.. عیون أخبار الرضا علیه السلام ، ج۲، ص۲۳۶: حَدَّثَنَا الْحَاکِمُ أَبُو عَلِیٍّ الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ الْبَیْهَقِیُّ قَالَ: حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی الصَّوْلِیُّ قَالَ: حَدَّثَنِی أَبُو عَبْدِاللهِ مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَی بْنِ نَصْرٍ الرَّازِیُّ قَالَ: سَمِعْتُ أَبِی یَقُولُ:... .