نقد مقاله«مقایسه نگرش شیعه به داستان قربانی ابراهیم علیه السلام با یهودیت، مسیحیت، و احادیث اهل سنّت» از منظر فایرستون - صفحه 144

(قرن 5)،۱ ابن شهر آشوب(قرن 6)،۲ ابوالفتوح رازی(قرن 6)،۳ ؛ طبرسی(قرن 6)،۴ علامه مجلسی(قرن 11)،۵ علامه طباطبایی(قرن 14)۶ و...

در حالی که در بین اهل سنّت سه روی‏کرد دیده می‌شود:

1. گروهی هر دو دسته روایات را بدون هیچ گزینشی، تنها نقل می‌کنند؛ از جمله: ابن‌ابی‌حاتم (قرن 4)،۷ فخر رازی (قرن 6)،۸ ابن أثیر (قرن 7)،۹ بغدادی (خازن) (قرن 8)۱۰ و سیوطی (قرن 10).۱۱

2. گروهی حضرت اسحاق علیه السلام را به عنوان ذبیح پذیرفته‌اند؛ از جمله: سمرقندی (قرن 4)،۱۲ طبری (قرن 4)،۱۳ ثعلبی (قرن 5)،۱۴ ابن جوزی (قرن 6).۱۵ در میان علمای مشهور و متأخر اهل سنّت چنین قولی یافت نشد.

3. گروهی که بر ذبیح بودن حضرت اسماعیل علیه السلام صحه گذاشته‌اند؛ از جمله: زمخشری (قرن 6)،۱۶ ابو حیان (قرن 8)،۱۷ ابن کثیر (قرن 8)،۱۸ ابن حجر عسقلانی (قرن 9)،۱۹ آلوسی (قرن 13)،۲۰ ابن عاشور (قرن 14)،۲۱ و زحیلی(قرن 15).۲۲

1..‏ التبیان،‏ ج۸،‏ ص۵۱۸. ‏

2..‏ متشابه القرآن و مختلفه،‏ ج۱،‏ ص۲۲۶. ‏

3..‏ روض الجنان،‏ ج۱۶،‏ ص۲۱۱. ‏

4..‏ مجمع البیان،‏ ج۸،‏ ص۷۰۷. ‏

5..‏ بحار الأنوار،‏ ج۱۲،‏ ص۱۳۴- ۱۳۵. ‏

6..‏ المیزان،‏ ج۷،‏ ص۲۳۱. ‏

7..‏ تفسیر ابن ابی حاتم،‏ ج۱۰،‏ ص۳۲۲۰- ۳۲۲۴. ‏

8..‏ مفاتیح الغیب،‏ ج۲۶،‏ ص۳۴۶- ۳۴۸. ‏

9..‏ الکامل فی التاریخ،‏ ج۱،‏ ص۹۷. ‏

10..‏ تفسیر الخازن،‏ ج۴،‏ ص۲۲. ‏

11..‏ الدر المنثور،‏ ج‏۵، ص۲۷۹- ۲۸۲. ‏

12..‏ تفسیر سمرقندی،‏ ج۳،‏ ص۱۴۷. ‏

13..‏ جامع البیان،‏ ج۲۳،‏ ص۵۴؛ تاریخ الرسل و الملوک،‏ ج۱،‏ ص۲۶۳و ۲۷۱. ‏

14..‏ تفسیر الثعلبی،‏ ج۸،‏ ص۱۴۹. ‏

15..‏ المنتظم،‏ ج۱،‏ ص۲۷۷- ۲۷۹. ‏

16..‏ الکشاف،‏ ج۴،‏ ص۵۸. ‏

17..‏ البحر المحیط،‏ ج۹،‏ ص۱۱۹. ‏

18..‏ تفسیر ابن کثیر،‏ ج۷،‏ ص۲۵. ‏

19..‏ فتح الباری،‏ ج۱۲،‏ ص۳۷۸- ۳۷۹. ‏

20..‏ روح المعانی،‏ ج‏۱۲،‏ ص۱۳۰. ‏

21..‏ التحریر و التنویر،‏ ج۲۳،‏ ص۶۲. ‏

22..‏ التفسیر المنیر،‏ ج۲۳،‏ ص۱۱۴. ‏

صفحه از 169