نظر به این که روایات در این باب متناقض‌اند، هر یک از دو گروهِ قایلین به ذبح حضرت اسحاق علیه السلام و یا حضرت اسماعیل علیه السلام ، به روایاتی در اثبات ادعای خود استناد می‌کنند؛ از جمله:
_ روایتی که در باره نامه حضرت یعقوب علیه السلام به حضرت یوسف علیه السلام مشهور شده است که: از یعقوب بنده خدا و پیامبر خدا، پسر اسحاق ذبیح الله، پسر ابراهیم خلیل الله.۱
_ روایتی که به سؤال حضرت موسی علیه السلام از خداوند در باب علت این که مردم می‌گویند: «رَبِّ إِبْرَاهِیمَ وَ إِسْحَاقَ وَ یعْقُوبَ»، نیز درخواست حضرت داود بر این که چهارمی ایشان باشد، اشاره دارد که در پاسخ، خداوند متعال صبر این حضرات بر ابتلائات را بیان می‌کند که از آن جمله صبر حضرت اسحاق علیه السلام بر قربانی شدن است.۲
_ از پیامبر روایت شده که فرمودند: «أنَا اِبْنُ الذَّبِیحَینِ»،۳ و نیز اعرابی، پیامبر را خطاب نمود به: «یا ابْنَ الذَّبِیحَینِ».۴
_ محمد ابن کعب قرظی از عمر بن عبد العزیز _ که در شام خلیفه بوده است _ در باره ذبیح سؤال می‌کند و او نیز چون نمی‌دانسته، به دنبال فرد یهودی که مسلمان شده و در سوریه با وی بوده، می‌فرستد. وقتی که عمر بن عبدالعزیز از او می‌پرسد: ابراهیم مأمور قربانی کردن کدام‌یک از دو پسرش شد؟ او (عالم یهودی) پاسخ داد: اسماعیل! و به خدا قسم ای خلیفه یهودی‌ها این را می‌دانستند، ولی به ملّت عرب حسادت کردند، زیرا پدرشان کسی بود که امر شد [تا قربانی باشد]، و او کسی است که به خاطر صبر بر آنچه مأمور شده بود، دارای فضیلت است. پس آن را انکار کردند و ادّعا نمودند که قربانی
1.. تفسیر العیاشی، ج۲، ص۱۹۲؛ تاریخ الرسل و الملوک، ج۱، ص۲۶۴؛ تفسیر البغوی، ج۲، ص۵۱۰؛ الکشاف، ج۴، ص۵۷؛ الدعوات، ص۵۳؛ مفاتیح الغیب، ج۲۶، ص۳۴۸؛ تفسیر الخازن، ج۴، ص۲۲؛ البحر المحیط، ج۹، ص۱۲۰؛ الدر المنثور، ج۴، ص۲۹؛ البرهان، ج۳، ص۱۹۷؛ بحار الأنوار، ج۱۲، ص۲۶۹و ۳۱۵؛ التفسیر المنیر، ج۲۳، ص۱۲۵.
2.. جامع البیان، ج۲۳، ص۵۲؛ تفسیر ابن ابی حاتم، ج۱۰، ص۳۲۲۲؛ تفسیر الثعلبی، ج۸، ص۱۵۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج۷، ص۲۸؛ الدر المنثور، ج۵، ص۲۸۱.
3.. تفسیر القمی، ج۲، ص۲۲۶؛ الخصال، ج۱، ص۵۵- ۵۸؛ تفسیر سمرقندی، ج۳، ص۱۴۷؛ التبیان، ج۸، ص۵۱۸؛ الکشاف، ج۴، ص۵۶؛ مفاتیح الغیب، ج۲۶، ص۳۴۷؛ متشابه القرآن و مختلفه، ج۱، ص۲۲۷؛ روض الجنان، ج۱۶، ص۲۱۱؛ مجمع البیان، ج۸، ص۷۰۷؛ البحر المحیط، ج۹، ص۱۱۹؛ البرهان، ج۴، ص۶۱۹؛ بحار الأنوار، ج۱۲، ص۱۲۲- ۱۲۳.
4.. جامع البیان، ج۲۳، ص۵۴؛ الکشاف، ج۴، ص۵۶؛ مفاتیح الغیب، ج۲۶، ص۳۴۷؛ الکامل فی التاریخ، ج۱، ص۹۷؛ البحر المحیط، ج۹، ص۱۱۹؛ الدر المنثور، ج۵، ص۲۸۱؛ آنچنانکه در متن نیز آمده است.
