مقایسه مبانی انکار سنت در یهودیت و اسلام - صفحه 183

اعتبار و قداست قایل بودند؛ در حالی که مسأله قرآنیون چیز دیگری بود.

_ یکی از مواردی که همواره قرآنیون بر آن تأکید دارند، انکار نسخ آیات قرآن و عدم تحریف آن است؛ ‏در حالی که چنین موضوعی اصولاً برای قارئون مطرح نبود.

_ در یهودیت برای مبارزه با نگرش قرائیمی نهضت عظیمی برپا شد. سعدیا گائون یکی از راه‏های مبارزه با انان را احیای زبان عبری و تسلط بر این زبان دانست و تلاش‏هایی در این زمینه از سوی وی صورت گرفت؛ در حالی که در عالم اسلام چنین جنبشی را سراغ نداریم.

_ قرآنیون یکی از دلایل بی‌اعتنایی خود را به سنت و احادیث ورود اسرائیلیات و نیز جعل و دس حدیث می‏دانند؛ ‏در حالی که قارئون تحت تأثیر معتزله در عالم اسلام بودند. به عبارت دیگر، ‏قرآنیون به منظور پرهیز از اختلاط دین اسلام با دیگر ادیان و سنت‏ها قرآن را به عنوان یگانه منبع و مرجع معرفی کردند؛ ‏در حالی که قارئون تحت تأثیر فرهنگ بیگانه، یعنی تفکر معتزلی بودند که خود نیز از تأثیر دیگر سنت‏ها و مکاتب به خصوص سنت فلسفی یونانی بر کنار نبودند.

_ قارئون، دست‌کم یعقوب قرقسانی تعصب نسبت به دیدگاه و نظر خود نداشت، بلکه در مقابل افراد را به فهم خاص خود از کتاب مقدس تحریض می‏کردند؛ در حالی که قرآنیون در عالم اسلام، دست‌کم در میان سلفی‏های مصری بر درستی فهم خود اصرار می‏ورزند.

_ گرایش قرائیمی، هر چند در یک مقطع زمانی مورد توجه خاص بوده است، ‏در حال حاضر چندان مجالی برای جولان ندارد و در حال انقراض است و پیروان کمی دارد؛ ‏در حالی که در عالم اسلام قرآنیون رو به رشد و فعال هستند.

_ حاخام‏ها و مخالفان فرقه قرائیمی علت وجودی شکل‌گیری این فرقه را یک نزاع شخصی و قدرت طلبی عانان بن داود بنیان‌گذار فرقه می‏دانند؛ ‏در حالی که در باره قرآنیون چنین چیزی صادق نیست و به معنای دقیق کلمه بنیان‌گذاری برای آن نمی‏توان پیدا کرد.

_ در اسلام دامنه و قلمرو قرآنیون تقریباً تمام فرقه‏ها از شیعه و سنی را در بر می‏گیرد؛ در حالی که در یهودیت قارئون فرقه‏ای در برابر تمام فرقه‏های یهودی محسوب می‏گردند.

_ برای قارئون بیشتر بحث‏های کلامی و تا حدودی شریعتی مطرح است؛ در اسلام این گونه نیست، بلکه مخالفت با فلسفه و کلام رسمی مطمح نظر ایشان است. در واقع، آنان

صفحه از 185