معتمدین بر روایات مرسل، از ضعف در ناحیه حدیث‌پژوهی برخوردارند، ولی این ضعف با عدم وثاقت ایشان تلازم ندارد. تضعیف راویان ناقل مراسیل بیشتر تضعیف علمی است و حدیث‌دانی و رعایت قواعد حدیثی ایشان را زیر سؤال می‌برد.

دلیل دیگر بر عدم تلازم ضعف حدیث‌پژوهی با عدم وثاقت این راویان، این است که افرادی چون حسن بن محمد بن جمهور، احمد بن محمد بن خالد، محمد بن احمد بن یحیی با وجود اعتماد به مراسیل و حتی کثرت نقل مرسلات، توثیق شده‌اند.

2. ضعف در نگاشته

تضعیف آثار نویسندگان، یکی دیگر از اموری است که قدما بدان اهتمام داشته‌اند. این گونه تضعیف برخاسته از مبانی حدیث‌پژوهی شیعیان بوده است که به طور معمول، پس ارزیابی محتوایی اثر رخ می‌نموده است. گاه یک یا چند اثر و گاه تمام آثار یک نویسنده به چالش کشیده می‌شده است. آنان با این بررسی‌ها و سپس اعلام نظرها به مخاطبان خویش هشدار می‌دادند تا در استفاده از آثار با هوشیاری بیشتری اقدام کنند. معیارهای تضعیف آثار را می‌توان این گونه برشمرد: تخلیط، تحریف، دس و جعل و نقل مطالب منفرد و شاذ.

1 - 2. تخلیط

تخلیط در لغت به معنای مخلوط شدن و آمیخته شدن است. معنای اصطلاحی آن در بین قدما نیز از پاسخ ابن ابی عمیر به پرسش شاذان بن خلیل نیشابوری فهمیده می‌شود. در این گزارش، ابن ابی عمیر بیم آن دارد که مطالب صحیح (روایات شیعه) و سقیم (روایات عامه) در دریافت‌هایش در هم آمیزد و تخلیط رخ دهد.^۱ از این روی، به سلامتی مبادی ورودی اخبار خویش می‌اندیشد و از عامه حدیث سماع نمی‌کند. البته این تنها یک مصداق از تخلیط است که به درهم ریختگی روایات فریقین می‌انجامد.

«تخلیط» را به طور کلی می‌توان به هرگونه «درهم آمیختگی صحیح و سقیم» در دامنه فرایند تحدیث تعریف کرد که در گونه‌های مختلف رخ می‌نمایاند و برون دادش مطالبی غیر واقع است. بنا بر این، به کسی که روایات مختلط یا مخلَّط نقل می‌کند، اعتمادی نیست. از این رو، رجالیان افرادی را مُخَلِّط یا مُختَلِط برشمرده و آثار ایشان را دارای تخلیط