شیخ کلینی جریان مربوط به عقیقه پیامبر را از او نقل می‌کند.۱
7. کتاب‌های محمد بن سنان(م220ق)
محمد بن سنان زاهری (م220ق) از امام رضا علیه السلام روایت می‌کند و مسائلی از ایشان پرسیده و ثبت کرده که بین اصحاب معروف بوده است. از جمله کتاب‌های او می‌توان به الطرائف، الاظله، المکاسب، الحج، الصید و الذبائح، الشراء و البیع، الوصیة و النوادر اشاره کرد.۲ روایات زیادی از وی در الکافی به چشم می‌خورد؛ به خصوص بسیاری از روایات کتاب‌های جابر جعفی از طریق وی نقل شده است.۳
مهم‌ترین نقل‌های تاریخی از ابن سنان موارد مربوط به تاریخ تولد و وفات امامان علیهم السلام است. شیخ کلینی در اول هر باب از ابواب التاریخ، تاریخ تولد و وفات امامان را ذکر کرده است و پس از آن این تاریخ‌ها را با ذکر احادیثی مستند می‌کند. در اول باب مربوط به امام جواد علیه السلام تاریخ وفات امام آخر ذی‌القعده سال 220 ثبت شده است، ولی در گزارشی که با سند نقل می‌کند، ذی الحجه سال 220 ثبت شده است. در ابواب مربوط به رسول خدا صلی الله علیه وآله حضرت علی علیه السلام و امامان پس از امام جواد علیه السلام هیچ روایتی برای تاریخ تولد، وفات و سن امامان ذکر نشده است و شیخ کلینی بدون استناد به روایت به ذکر تاریخ در اول هر باب اکتفا کرده است.
تاریخ مربوط به امام حسن علیه السلام تا امام کاظم علیه السلام با سند زیر ثبت شده است: عبدالله بن جعفر و سعد بن عبدالله، از ابراهیم بن مهزیار، از برادرش علی بن مهزیار، از حسین بن سعید، از محمد بن سنان، از ابن مسکان، از ابو بصیر. ابو بصیر تاریخ شهادت امام حسن تا امام باقر علیهما السلام را به نقل از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند و تاریخ شهادت امام صادق و امام کاظم علیهما السلام را خودش گزارش می‌کند.۴ محمد بن سنان _ که این روایات را نقل کرده _ تاریخ شهادت امام رضا و امام جواد علیهما السلام را خودش نقل کرده است و سند مذکور از شیخ کلینی تا ابن سنان می‌رسد. ابن سنان در همان سالی که امام جواد علیه السلام از دنیا رفته (سال220ق) درگذشته است. از این رو، تاریخ مربوط به امامان بعدی را در کتاب‌هایش درج نکرده و شیخ کلینی هم این موارد را نقل نکرده است. به نظر می‌رسد منبع شیخ کلینی در این
1.. الکافی، ج۲، ص ۳۴.
2.. رجال النجاشی، ص ۳۲۸.
3.. محمد بن سنان از منخل از جابر، ر.ک: الکافی، ج۱، ص۴۱۲ _ ۴۳۶ برخی روایات تفسیر جابر.
4.. همان، ج۱، ص۴۶۱، ۴۶۳، ۴۶۸، ۴۷۲، ۴۷۵، ۴۸۶.
