بی‌اساس، عده‌ای از مردم ساده‌لوح را به دوری از علویان وامی‌داشت.^۱

رجوع به سیره اهل بیت علیهم السلام و تأملی در نحوه تعامل ایشان با مردم، هر گونه منفعت‌جویی و برتری‌طلبی را از ساحت ایشان می‌زداید و بیان‌گر آن خواهد بود که دغدغه هدایت مردم، تا بدان‌جا در زندگانی امامان علیهم السلام مشهود است که ایشان در این راه از بذل مال و جان خود و نزدیکان خود دریغ نورزیدند. از سوی دیگر، برای مقابله با نظام برده‌داری _ که پیش از اسلام وجود داشت _ و به دلیل ملاحظات اجتماعی و اقتصادی لغو یک‌باره آن ممکن نبود، طرحی تدریجی توسط پیامبر صلی الله علیه وآله و ائمه علیهم السلام اجرایی شد که در آن، ابتدا مردم را به کار و تلاش فراخواندند، سپس شغل برده‌فروشی را شغلی ننگین معرفی نمودند.^۲ سپس کفاره بسیاری از گناهان را آزادی بردگان قرار دادند و با تأکید بر عبادت بودن آزادی بردگان، موجبات آزادی تدریجی بردگان فراهم گردید.^۳ رفتار امامان علیهم السلام با بردگان به گونه‌ای با احترام و محبت بود که بردگان حتی پس از آزادی نیز نزد ایشان می‌ماندند و نمی‌خواستند از ائمه علیهم السلام جدا شوند.

2-2-2. هدف ایجابی حضرت از صدور حدیث

پس از نفی برداشت‌های منفی، نگرش صحیح آن است که مفهوم «عبید» در حدیث رضوی علیه السلام را «مطیع بودن» دانسته و محتوای آن را با توجه بر تأکیدی که حضرت بر دنباله‌روی (موال) دارد و با توجه به دو قید «فی الطاعه» و «فی الدین» تبیین نمود. به نظر نگارنده باید به مقدماتی توجه داشت:

1. بنیان هستی بر نظام هدایت قرار دارد^۴ و خداوند هم از طریق هدایت تکوینی و هم از طریق هدایت تشریعی، نظام هدایت خویش را برای انسان سامان داده است. بر اساس آموزه‌های قرآنی و روایی، هدایت تکوینی دارای انواع عام و خاص^۵ است که در بُعد هدایت تکوینی خاص، بهره انسان بیش از دیگر موجودات است که این امر اهمیت ویژه انسان را در نظام آفرینش آشكار می‏سازد. پیامبران علیهم السلام به اذن الهی هم در بُعد تکوینی و هم در بُعد تشریعی ولایت دارند^۶ که پس از ایشان، امامان علیهم السلام به عنوان جانشینان ایشان از