از خداانگاری امامان علیهم السلام تا خداباوری نظام‌مند؛ بررسی سندی و محتوايی حديث رضوی «الناس عبيد لنا فی الطاعة ...» - صفحه 67

این موهبت الهی جهت هدایت بشریت بهره‌مند می‌شوند و آنان در پرتو یك قرب الهی، دارای چنان قدرتی می‌شوند كه به اذن الهی می‌توانند در مواردی كه انگیزه ارشاد و اصلاح باشد، در جهان آفرینش‏ تصرف نمایند.۱

‏2. امامت از دیدگاه شیعه، از اصول دین۲ و منصب الهی است.۳ خداوند بر اساس علم خود، امام را بر می‌گزیند و پیامبر صلی الله علیه وآله ملزم به معرفی او (جریان امامت) بوده۴ تا امام، وارث پیامبر صلی الله علیه وآله در امور دین گردد۵ و ریاست عام بر تمامی افراد در امور دینی و دنیوی را بر عهده گیرد.۶ امامت ممکن است مانند حضرت ابراهیم۷ و حضرت محمّد صلی الله علیه وآله با مقام نبوت نیز همراه باشد و یا مانند امامان دوازده‌گانه شیعه علیهم السلام با نبوت همراه نباشد.۸ این مقام الهی و مقدس، تنها از طریق نص خداوند یا تبیین پیامبر اسلام _ که هرگز بر مبنای هوای نفس سخن نمی‌گوید۹ _ محقق می‌گردد و دارای ابعاد مهمی چون «برگزیده شدن توسط خداوند»، «استمرار رسالت پیامبر صلی الله علیه وآله »، «کمالات علمی و اخلاقی»، «حق ولایت و حکومت بر مردم»، «وجوب حب و مودت خاص نسبت به ایشان» و «نقش هدایت‌گری امام به عنوان انسان کامل» است.۱۰ بدین رو، امام به عنوان جانشین پیامبر صلی الله علیه وآله ، هر سه شأن ایشان را _ که رسالت، قضاوت و حكومت‏ است _ دارد. البته رسالت، دیگر از طریق وحی نیست و فقط جنبه تبلیغ احکام باقی می‌ماند.۱۱

3. بر اساس آموزه‌های قرآنی و روایی، وجود امام یک ضرورت بدیهی است. خداوند از یک سو، بر وجود یک‌ هادی الهی برای هر قومی تصریح دارد:

«إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ‌ هاد»؛۱۲

1.. راهنمای حقیقت، ص۱۱۴.

2.. توضیح المراد، ص۶۷۳.

3.. الإمامة، ص۱۹.

4.. أصل الشیعة و أصولها، ص۶۸.

5.. تاج العقائد و معدن الفوائد، ص۶۸.

6.. إرشاد الطالبین إلی نهج المسترشدین، ص۳۲۵.

7.. سوره بقره، آیه ۱۲۴.

8.. شرح الکافی، ج۱، ص۸۰.

9.. سوره نجم، آیه ۳.

10.. الإمامة و أهل البیت النظریة و الإستدلال‏، ص۲۴- ۲۶.

11.. مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج‏۲۱، ص۱۲۰- ۱۲۱.

12.. سوره رعد، آیه ۷.

صفحه از 79