این که پیامبر صلی الله علیه وآله ، فردی را که عاری از خطا و اشتباه است، به آنها معرفی نماید۱ تا امور دین الهی سامان یابد.۲ بدیهی است که بر اساس عقل، حالت اول و دوم قابل پذیرش نیست. پس باید بعد از پیامبر صلی الله علیه وآله شخصی انتخاب گردد که بهترین امت و عالم به معارف الهی باشد تا احکام الهی را تبیین و فساد و ظلم را از جامعه مسلمانان رفع نمایند و بر اساس قاعده لطف، آن فرد نیز باید توسط خداوند انتخاب گردد۳ و ترک این امر، موجب اخلال در هدف خلقت می‌گردد و خلاف حکمت الهی است.۴ بنا بر این، همان دلیلی که موجب بعثت انبیا شد، موجب نصب امام بعد از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله می‌گردد۵ و وجود امام لازم بوده و از آنجا که موجب تحقق هدف خداوند از خلقت می‌شود، انتخاب آن بر خداوند واجب است.۶
5. با تأملی در آرای بسیاری از دانشمندان شیعه، می‌توان شرط محوری در وجود امام را صفت عصمت دانست. در قرآن به واجب بودن اطاعت از اولی الامر تصریح شده است:
«یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ»؛۷
ای كسانی كه ایمان آوردهاید، اطاعت كنید خدا را! و اطاعت كنید پیامبر خدا و اولو الأمر [اوصیای پیامبر] را.
پیامبر صلی الله علیه وآله در ذیل آیه مذکور و در جواب سؤال اصحاب در باره کیستی اولی الامر، به نام امامان دوازگانه شیعه علیهم السلام تصریح فرمود.۸ از آنجا که فرد غیرمعصوم دچار خطا و اشتباه خواهد شد و چنانچه به اشتباه امر به گناه صادر نماید، نمی‌توان از وی اطاعت نمود، لزوم عصمت امام ثابت می‌گردد؛ چرا که متابعت از او لازم است.۹
هم‌چنین در آیه دیگری، خداوند، امامت کسی را که هرگونه ظلمی داشته باشد، نفی می‌کند:
1.. كمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۳۶۵.
2.. الاقتصاد فی الاعتقاد، ص۱۴۹.
3.. الإمامة فی أهم الكتب الكلامیة و عقیدة الشیعة الإمامیة، ص۴۵.
4.. النظامیة فی مذهب الإمامیة، ص۱۴۴.
5.. بدایة المعارف الإلهیة فی شرح عقائد الإمامیة، ج۲، ص۶؛ أصول الدین، ص۲۷۷.
6.. کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۲.
7.. سوره نساء، آیه ۵۹.
8.. البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۰۳.
9.. الألفین، ص۲۸۰.
