جايگاه امام صادق علیه السلام در تفسير قرآن با توجه به روايات تفسيری ايشان - صفحه 100

معصومان علیهم السلام تفسیر شده است. قرآن‌پژوه معاصر علی اكبر بابایی در این زمینه می‏نویسد:

در این روایات حدیث صحیح السند یافت می‏شود.۱

و در بخشی از كلام خود به روایت امام باقر علیه السلام اشاره می‌کند که در تفسیر «مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ‏» می‏فرماید:

إیانا عنّی و علی أوّلنا و أفضلنا و خیرنا بعد النبی صلی الله علیه وآله ؛

خدا از این تعبیر خصوص ما را قصد كرده و علی نخستین و برترین و بهترین ما پس از پیامبر خدا است.

آن گاه می‌نویسد:

سند این روایت صحیح است و دلالت دارد بر این که همه معانی و علوم قرآن در نزد یازده امام بعد از حضرت علی علیه السلام یافت می‏شود و از تقدیم «ایانا» بر «عنی» اختصاص همه علوم قرآن به آنان دریافت می‏شود. روایات دیگری نیز از امام صادق علیه السلام نقل شده كه فرمودند: «به خدا سوگند! همه علم كتاب نزد ماست».۲

نمونه دیگر، روایات ذیل آیه 172 اعراف است: «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلی أَنْفُسِهِمْ». تفسیر نور الثقلین در شرح این آیه از امام صادق علیه السلام چنین آورده است:

... عن أبی عبد الله علیه السلام انه قال: لما أراد الله ان یخلق الخلق، نثرهم بین یدیه، فقال لهم: من ربكم؟ فأول من انطق رسول الله صلی الله علیه وآله و أمیر المؤمنین و الائمة علیهم السلام ، فقالوا: أنت ربنا فحملهم العلم و الدین، ثم قال للملائكة: هؤلاء حملة دینی و علمی و أمنائی فی خلقی، و هم المسئولون، ثم قال لبنی آدم: أقروا لله بالربوبیة و لهؤلاء النفر بالولایة و الطاعة، فقالوا: ربنا أقررنا فقال الله للملائكه: اشهدوا فقال الملائكة: شهدنا، ...۳

این روایت نیز بر علم خاص رسول خدا صلی الله علیه وآله و ائمه علیهم السلام تأکید نموده و آنان را حاملان واقعی علم الهی و دین او بیان می‌کند.

حقیقت در این امر، آن است که پیامبر صلی الله علیه وآله هر آنچه می‌دانست، به علی علیه السلام آموخت و

1.. مانند حدیثی كه ابو جعفر كلینی نقل كرده است (ر. ك: الكافی، ج۱، ص۲۸۷، ح۶).

2.. تفسیر تطبیقی، ص۱۰۴.

3.. مكاتب تفسیری، ج‏۲، ص۹۳.

صفحه از 104