الف) ناهمسانی طبقات
شاید، علت عدم نقل روایت احمد بن محمد بن عیسی اشعری از حسن بن محبوب، به جهت ناهمسانی و بُعد طبقه در نقل روایت ابن محبوب از ابو حمزه ثمالی بوده است و این امر مانع نقل روایت وی از ابن محبوب شده است.۱
توضیح سخن، آن که از نگاه طبقه‌شناسی، ابن محبوب نمی‌تواند از ابو حمزه ثمالی بدون واسطه نقل حدیث نماید؛ زیرا ابو حمزه ثمالی در سال150ق، وفات نموده است۲ و ابن محبوب در همین سال یا اندکی قبل به دنیا آمده۳ و در سن 75 سالگی، یعنی سال 224ق، از دنیا رفته است.۴ بنا بر این، ابن محبوب _ که حدوداً در سال وفات ابو حمزه ثمالی به دنیا آمده _ شایستگی و صلاحیت نقل روایت بی‌واسطه را از او ندارد.
ب) نقل وجاده‌ای
احتمال دیگر، آن که علّت نقل روایت ابن محبوب از ابو حمزه ثمالی از طریق وِجاده۵ و از کتاب وی بوده است و یا بدین جهت که استادان ثقه از کتاب ابو حمزه ثمالی نقل روایت می‌کرده‌اند، برای او امری مسلم و مفروغٌ عنه بوده و از کتاب وی بی‌واسطه نقل حدیث کرده است. لذا این شبهه به وجود آمده که ابن محبوب چگونه ممکن است از ابو حمزه ثمالی بی‌واسطه نقل حدیث کند؟ از این رو، علت اتهام به وی محذور طبقه و کمی سن ابن محبوب بوده که سبب ارسال روایات وی از ابو حمزه ثمالی شده است. بدیهی است که با توجه به شبهه مذکور (ارسال روایت ابن محبوب از ابو حمزه ثمالی) احمد اشعری از ابن محبوب نقل حدیث نکرده است و با بر طرف شدن آن، از نظر خود برگشت و قبل از مرگ ابن محبوب از وی روایات فراوانی نقل کرده است.
ج) اجازه نقل حدیث درطفولیت
احتمال دیگر، آن که برخی در توجیه صحّت روایت ابن محبوب از ابو حمزه ثمالی
1.. نتیجة المقال فی علم الرجال، ص۲۹۷ - ۲۹۸.
2.. رجال الطوسی، ص۱۷۴، ش۲۰۴۷؛ رجال النجاشی، ص۱۱۵، ش۲۹۶.
3.. اختیار معرفة الرجال، ص۵۸۴، ش۱۰۹۴؛ رجال ابن داود، ص۷۷، ش۴۵۴.
4.. همان؛ قاموس الرجال، ج۳، ص۳۵۰، ش۲۰۱۳.
5.. از طرق دریافت حدیث، «وجاده» است. وجاده: عبارت از آن است که راوی، به کتاب حدیثی دست یابد؛ بدون آن که دست‌یابی او به کتاب از طریق مناوله و واگذاری خود استاد باشد، و یا با اجازه، سماع یا قرائت همراه باشد (الرعایة، ص۱۵۰؛ مقباس الهدایة، ج۳، ص۱۶۵؛ علوم الحدیث لابن صلاح، ص۱۷۸).
