_ روایت نصر بن علی جهضمی (م250ق) از امام رضا علیه السلام از آبای خویش که دو گزارش از گزارش‌های کلینی را می‌توان برگرفته از این روایت دانست. گزارش این روایت در کتاب تاریخ اهل البیت نقلاً عن الائمة (منسوب بن جهضمی، فریابی، ابن ابی الثلج و ابن خشاب) آمده است. جهضمی از دانشمندان عامه قلمداد می‌شود.۱
_ روایات مشهور. در باره زمان ولادت و زمان رحلت پیامبر، کلینی به گزارش‌های مشهور اتکا کرده که مطابق با نظریات عامه است و در کتاب‌های تاریخی هم‌چون سیرة ابن اسحاق آمده است.
برخی کتاب وفاة النبی سَلَمة بن خطاب براوستانی را از مصادر کلینی برشمرده‌اند.۲ کلینی در الکافی روایاتی را نقل می‌کند که در سند آن سلمة بن خطاب قرار دارد و تعدادی از این روایات (چهار روایت)۳ نیز در باره زندگانی رسول خدا است، اما هیچ کدام همسو و هم‌سنخ با اطلاعات ارائه شده در بخش تاریخی مولد النبی نیست.
ب. روش در ارائه مطالب تاریخی
کلینی در بخش مولد النبی، در گام اول تنها آگاهی‌های تاریخی ارائه كرده است، اما به نظر می‌رسد وظیفه اصلی خود را بیان تاریخ نمی‌دیده است. او که در پی نشان دادن ویژگی‌های منحصر به فرد معصومان علیهم السلام و تبیین منزلت و حجت بودن آنان است، دانش تاریخ را به عنوان ابزار کار آمدی برای تأمین اهداف اصلی خویش به شمار نمی‌آورده است. این نوع نگاه _ که معطوف به هدف و مقصد نهایی کلینی است _ در شیوه و روش وی در ارائه اطلاعات تاریخی اثرات زیر را بر جای گذاشته است:
_ بی توجهی به سند
با وجود این که کلینی سر آمد شیوه اسناد است و آن را در نقل احادیث به صورت كامل به كار بسته، اما در یاد از مطالب تاریخی ارائه سند را لازم نمی‌دیده است. از این رو، منابع کلینی در این بخش مشخص نیست. از نظر كلینی چون این بخش جنبه فرعی، مقدماتی و اطلاعات عمومی داشته، نیازی برای به كارگیری روش اسناد نبوده است.
1.. الانساب، ج۳، ص۴۳۶؛ اثبات الهداة، ج۵، ص۴۲؛ اهل البیت فی المکتبة العربیة، ص۷۵.
2.. جرعه‌ای از دریا،ج ۱، ص۱۸۸.
3.. الکافی، ج۱، ص۴۵۰، ص۵۱؛ ج۳، ص۲۲۱؛ ج۵، ص۳۹۱.
