متن کامل سخنان حضرت آیة الله ری شهری در ششمین نشست سالانۀ مؤسّسۀ علمی ـ فرهنگی دار الحدیث

آيت‌الله ری‌شهری: همگام با توسعه كيفی و كمی دارالحديث، معنويت خدمتگزاران آن ارتقا يابد.

به گزارش پایگاه حدیث نت، در پايان ششمين نشست سالانۀ مؤسّسۀ علمی ـ فرهنگی دارالحديث، آيت‌الله ری‌ شهری، توليت آستان حضرت عبد العظيم(ع) و رئيس مؤسّسۀ علمی ـ فرهنگی دارالحديث، با گرامی‌داشت ماه مبارك رمضان، گفت: لازم می‌دانم به چند نكته اشاره كنم؛ نكته اوّل، تشكّر از خداست كه بحمدالله در سال جاری، از فشارهای اقتصادی كه از سال‌های گذشته بر اين مجموعه بود، كاسته شده و امكانات خوبی برای توسعه نسبی اين مجموعه فراهم است. همان طور كه در گزارش‌های دوستان ملاحظه شد زمينه برای حركت جهشی در فعاليت‌های مؤسّسۀ علمی ـ فرهنگی دارالحديث فراهم شده است. ان‌شاء‌الله در سال آتی بتوانيم در اين نشست نورانی بشارت بدهيم كه دانشگاه و پژوهشگاه قرآن و معارف اهل بيت(ع) تأسيس شد.
وی افزود: نكته دوم اين است كه در موازات رشد كمّی و كيفی اين مجموعه، برای بنده اين دغدغه و نگرانی وجود داشته و دارد كه مبادا كارمان رشد و توسعه پيدا كند ولی خود ما همگام با رشد و توسعه كار، پيشرفت معنوی نداشته باشيم. در گام اوّل در مورد خودم و در گام بعدی در رابطه با مجموعه، مبادا مجموعه از نظر علمی و كمّی توسعه پيدا كند و ليكن خود ما رشد معكوس داشته باشيم. ديگران از كار ما بهره ببرند و خود ما آن گونه كه لازم است از كارمان بهره‌مند نشويم. اين يكی از دغدغه‌های اصلی من بوده و هست كه در اين ماه نورانی بهترين فرصت برای فكر كردن و تصميم‌گيری است تا چنين حادثه‌ای پيش نيايد.
آيت‌الله ری شهری تصريح كرد: بنده از همان سال‌های اوّل پيروزی انقلاب كه مسئوليت‌های متنوعی داشتم، برای اين‌كه از اين آفت پيش‌گيری شود، جلسه‌ا‌ی با نام جلسه تواصی، برگزار می‌كرديم كه هنوز هم در آستان مقدس حضرت عبدالعظيم(ع) اين جلسه هست، و ليكن متأسّفانه در دارالحديث مجموعه، اين جلسه وجود ندارد.
نام «تواصی به حق» را از همان موقعی كه در وزارت اطلاعات بودم، از آيه مباركه «وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ؛ همديگر را به حق سفارش و به شكيبایى توصيه كرده‏اند»، در سوره عصر، انتخاب كرده بودم. اين جلسات، برنامه‌ای بود برای اين‌كه خودمان را موعظه و نصيحت كنيم. تنها گوينده هم بنده نبودم، و الآن هم مقصودم اين نيست كه بنده جلسه‌ای داشته باشم.
توليت آستان حضرت عبد العظيم(ع) اظهار كرد: در اين ماه تصميم بگيريم «دل خود را با آب موعظه زنده كنيم» كه به صورت هفتگی جلسۀ تواصی به حق، داشته باشيم و هر هفته يكی از آقايان ده دقيقه همه ‌ما را نصيحت كند؛ يك روايت اخلاقی بخواند و ما استفاده كنيم و آن را در مجموعه خودمان پياده كنيم. در اين جا، جمله امير المؤمنين(ع) به امام حسن مجتبی(ع) را ـ كه در نهج‌البلاغه و كتاب‌های ديگر هم آمده‌ ـ يادآور می‌شوم كه «احی قلبك بالموعظه».
اين رهنمود را جدّی بگيريد كه اگر دلِ انسان با آب موعظه آبياری نشود، پژمرده و افسرده می‌شود و گاه اين درختی كه بايد دائماً سرسبز و شاداب باشد، پژمرده و افسرده و بعد هم خشك می‌شود!
آيت‌الله ری‌شهری افزود: من از اين جلسه، جلسه تواصی را با رهنمودی كه حضرت عبد العظيم حسنی(ع) از رسول اكرم(ص) نقل می‌كند، شروع می‌كنم. ايشان از طريق محمّد بن أبی عمير، سند را به رسول گرامی اسلام(ص) می‌رساندكه روزی مردم اطراف پيامبر(ص) را گرفته بودند، حضرت آن‌ها را با اين جملات موعظه فرمود: «احبّو اللهَ لما يغذوكم به من نِعَمه، و احبّونی لللّه ـ عزّ و جلّ ـ و احبّو قرابتی لی؛ دوست بداريد خدا را به خاطر اين كه از نعمت‌های او بهره می‌بريد، و مرا دوست بداريد به خاطر اين كه خداوند مرا دوست می‌دارد، و اهل بيت مرا دوست بداريد به خاطر اين كه من آن‌ها را دوست می‌دارم».
وی عنوان كرد: اين روايت در واقع اشاره به رهنمودی اعتقادی اخلاقی و اجتماعی است كه انسان موحّد تنها با زبان نمی‌گويد خدا يكی است، قلباً و عملاً هم يكتاپرست است. او در واقع غير از خدا كسی را دوست ندارد، هر كه را دوست دارد برای خدا دوست دارد؛ حتی پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) رابرای خدا دوست دارد، هيچ كس به طور مستقل مورد علاقه او نيست. چرا؟ چون ولی نعمت حقيقی، اوست و همه چيز از اوست. بنا براين، انسان تنها يك دوست مستقل دارد، دوست‌های ديگر همه برای خداست. مرحوم حاج ميرزا جواد آقا تهرانيبه منبری‌ها می‌فرمود: «آقايان! در مجلس امام‌حسين(ع)، خدا گم نشود». نكته مهم و ظريفی است؛ يعنی ما امام‌حسين(ع) را بايد جهت خدا‌دوستی به جامعه معرّفی كنيم، پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع) را هم همين طور.
توليت آستان حضرت عبد العظيم(ع) افزود: می‌توان گفت اين روايت، به نوعی تفسير آیۀ‌ ۱۶۵ سوره مباركه «بقره» است كه می‌فرمايد: «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَادًا یُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللّهِ وَالَّذِينَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ؛ و برخى از مردم در برابر خدا همانندهایى [براى او] برمى‏گزينند و آنها را چون دوستى خدا دوست مى‏دارند ولى كسانى كه ايمان آورده‏اند به خدا محبت بيشترى دارند»، طبق اين آيه، از آن جا كه اهل ايمان جز خدا هيچ كس را مؤثر در زندگی خودشان نمی‌دانند، همتايی برای او باور ندارند كه به او علاقه داشته باشند. «وَالَّذِينَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ»، به اين معناست كه بيش از آن چه كه ديگران همتايان پنداری خود را دوست دارنددو مؤمنان به خدای حقيقی محبت دارند و علاقه آن‌ها به خدا شديدتر از علاقه مشركان به همتاهای پنداری است.
آيت‌الله ری شهری تصريح كرد: دوستی‌هايی كه برای خدا نيست، ريشه در تمايلات نفسانی دارد و نشانه شرك است؛ يعنی هنوز اين دل، خالص نشده است! و موحّد كامل نيست.
موحّد كامل، دلش فقط جای خداست. آقای حاج شيخ جواد كربلايی، برای ما نقل می‌كرد كه وقتی نجف بودم، نامه‌ای برای امام فرستادم كه در آن نامه اين شعر حافظ را نوشته بودم: «عاشق شو ار نه روزی كار جهان سر آيد ـ ناخوانده نقش مقصود، از كارگاه هستی». فردای آن روز حاج آقا مصطفی را ديدم، گفت: چی نوشته بودی برای پدرم؟ ديشب آقا مرتّب منقلب بود، مرتّب قدم می‌زد و اين شعر را می‌خواند.
توليت آستان حضرت عبد العظيم(ع) اظهار كرد: اميدوارم نورانيت اين حديث در ما حقيقتاً اثر كند و تحوّلی ايجاد كند كه به كيميای محبت دست يابيم در دعای ابوحمزه ثمالی آمده است: «اللهم املأ قلبی حبّاً لك»، يعنی خدايا كاری كن، دل سرشار از محبّت خدا باشد، طوری بشود كه هر چه را دوست دارد برای خدا بخواهد! و راه عملی‌اش اين است كه انسان تلاش كند برای خدا كار كند، برای خدا بگويد، برای خدا بنويسد، برای خدا تحقيق كند. تا انسان برای خدا خالص نشود، مشمول آيه ۳۱ سورۀ آل عمران نمی‌شود: «قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛ بگو اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد و گناهان شما را بر شما ببخشايد و خداوند آمرزنده مهربان است».
وی در پايان اظهار كرد: خدايا! در اين لحظات نورانی غروب ماه مبارك رمضان، در اين محيط نورانی كه برای كلمات خودت و اهل بيت نورانی‌ات است، تو را به آن كسانی كه حقيقتاً تو را دوست دارند و برای تو خالص هستند، سوگند می‌دهيم به ما هم نصيبی از محبّتت عنايت بفرما.
در ششمين نشست سالانه مؤسّسه علمی ـ فرهنگی دارالحديث، معاونان موسسه گزارشی از عملكرد يكساله گذشته خود ارائه كردند.
گفتنی است در پايان نشست سالانه، پس از اقامه نماز جماعت مغرب و عشا به امامت آيت‌الله ری‌شهری، در محيطی صميمی همه حاضران مهمان سفره افطار شدند.