توصیه به مهاجرت به شام، از همان آغاز فتوحات وجود داشته و این میتوانسته انگیزه برآمدن نقلهایی باشد که شام را به نوعی سرزمین برگزیده، جای امن، پرنعمت و توصیه شده الهی برای هجرت معرفی میکند. روایت دیگر، شام را سرزمین برگزیده الهی میداند و مردمان را توصیه به رفتن به آنجا دارد:
علیکم بالشام فانه صفوة بلاد الله یسکنها خیرته من خلقه؛۱
آنجا برگزیده بلاد خداست که بهترین بندگانش در آنجا اقامت دارند.
چنان که در روایتی دیگر آمده است:
أهل الشام و أزواجهم و ذراریهم و عبیدهم و إماؤهم إلی منتهی الجزیرة مرابطون فی سبیل الله؛۲
مردمان شام و زنان و خاندان و بردگان و کنیزکان آنها تا انتهای جزیره، محافظان و مرزداران در راه خدا هستند.
چنان که اشارت رفت، بخشی از این روایات با هدف کشاندن مردم به شام و تقویت آن جعل شده است و یا مهاجران به این سرزمین برای این که هجرت خود را دینی نشان داده و با توصیه رسول صلی الله علیه وآله عنوان کنند، در نشر این قبیل روایات تلاش میکردند. در روایتی از عبدالله بن حواله از صحابه نقل شده که ما از عریانی و فقر و بی چیزی نزد رسول گلایه میکردیم، حضرت فرمودند من از ثروت بیش از فقر بر شما هراس دارم. آنگاه خبر از فتح فارس و روم و حمیر دادند و فرمودند: سه لشکر درست خواهد شد: شام و عراق و یمن. ابن حواله گوید: یا رسول الله، چه طور شام را خواهیم گرفت، در حالی که رومیان آنجا هستند؟ حضرت فرمودند: خداوند آنجا را بر شما خواهد گشود... آنگاه رسول در باره شام فرمودند:
انی أختار لک الشام، فأنه صفوة اللَّه _ عز و جل _ من بلاده و الیه یحشر صفوته من عباده.
بعد از اهل یمن خواستند که آنها هم به شام بروند. اگر نروند، از خیانت یمن سیراب خواهند شد. حضرت در پایان گفتند:
فأن اللَّه _ عز و جل _ قد تکفل بالشام و أهله.۳
1.. تاریخ مدینة دمشق، ج۱، ص۶۸.
2.. همان، ج۱، ص۲۸۲.
3.. المعرفة و التاریخ، ج۲، ص ۲۸۸.