کتاب باقی نمیگذارد.
نیمی از این احادیث به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله ختم میشود.۱ دو حدیث به امام حسین علیه السلام ،۲ که یکی از آنها از جابر، از رسول اکرم صلی الله علیه وآله روایت شده است. دو حدیث دیگر از امام باقر علیه السلام ، از جابر بن عبد الله أنصاری،۳ و دو حدیث باقیمانده از امام صادق علیه السلام ،۴ بوده است. چنان که ملاحظه میشود، اسلوب گزارشی این احادیث نیز، مشابه اسناد موارد پیش گفته است.
در نمونههای فوق، روایات نقل شده از «نسخه»های مفقود _ که در آثار حدیثی آمده _ ارائه گردید. اگر چه مجموعه این «نسخه»ها به شکل نگارش یافته در دسترس نیست، اما میتوان با توجه به مشترکات آنها برخی نکات مرتبط با شیوه نگارشی «نسخه» را احراز نمود.
اکنون لازم است دو کتاب بر جای مانده از نسخهنگاران، مورد تحقیق و تحلیل قرار گیرد تا بتوان با استخراج مشترکات آنها با نمونههای فوق به جمعبندی قابل قبولی از تعریف «نسخه»، دست یافت.
صحیفة الإمام الرضا علیه السلام ؛ نسخهای بر جای مانده
از گزارش نجاشی در باره أحمد بن عامر بن سلیمان بن صالح بن وهب بن عامر۵ فهمیده میشود که عبد الله بن أحمد، نسخهای از امام رضا علیه السلام را از پدرش أحمد بن عامر بن سلیمان روایت کرده است. نجاشی این نسخه را دیده و آن را بر استادش قرائت نموده است. وی مشابه همین گزارش را در معرفی عبد الله بن أحمد بن عامر بن سلیمان نیز آورده است.۶
نکتهای که باید بدان توجه کرد، آن است که احمد بن عامر بن سلیمان طایی، همان
1.. ر.ک: عیون أخبار الرضا علیه السلام ، ج۱، ص۲۳۶، ح۲۱؛ نوادر المعجزات، ص۷۵، ح۴۰؛ الأمالی (الطوسی)، ص۱۶۴، ح۲۷۴؛ ص۴۴۸، ح۱۰۰۱؛ بشارة المصطفی، ص۱۶۳، ح۶۲.
2.. الأمالی (الطوسی)، ص۵۶۸، ح۱۱۷۵؛ شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، ج۱، ص۴۶۴، ح۴۸۹.
3.. دلائل الإمامة، ص۱۰۱، ح۳۱.
4.. کامل الزیارات، ص۹۲، ح۹۳. نیز ر.ک: فرحة الغری، ص۷۲؛ عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار، ص۵۲، ح۴۷؛ ص۴۲۹، ح۸۹۹.
5.. «رفع إلی هذه النسخة، نسخة عبد الله بن أحمد بن عامر الطائی أبو الحسن أحمد بن محمد بن موسی الجندی شیخنا رحمت الله علیه، قرأتها علیه حدثکم أبو الفضل عبد الله بن أحمد بن عامر، قال: حدثنا أبی، قال: حدثنا الرضا علی بن موسی علیه السلام . و النسخة حسنة» (فهرست النجاشی، ص۱۰۰، ش۲۵۰).
6.. همان، ص۲۲۹، ش۶۰۶.