«یعتمد المراسیل» و یا اظهارات برخی از قدما، مانند کلام شیخ مفید، مؤید این مطلب است. ایشان می‌فرمایند:

اما آن دسته از اصحاب ما که به اخبار متمسک هستند، افرادی سلیم النفس، کند ذهن و ساده انگارند؛ احادیثی را که می‌شنوند، با تمام وجود می‌پذیرند؛ تأملی در سند ندارند و حق و باطل آن را تمییز نمی‌دهند.^۱

اما شکل تساهل در بین اصحاب ائمه علیهم السلام و قدما با شکل آن در بین متأخران، متفاوت است؛ زیرا تساهل در بین متقدمان _ که اصول اربعمائه و کتاب‌های معتبر را در اختیار داشته‏اند _ با پذیرش روایت از راویان ضعیف و اعتماد بر کتاب‌های غیر معتبر آغاز شده است؛ درحالی‏که در عصر متأخران، با از بین رفتن اصول و کتاب‌های مزبور، با این عقیده آغاز شده که روایات شیعه توسط مؤلفان کتب اربعه و برخی دیگر از قدما تهذیب شده است و روایاتی که به اصطلاح قدما ضعیف بوده‌اند، از روایات شیعه حذف شده است و آنچه اکنون درون کتب اربعه و برخی دیگر از کتاب‌های قدما موجود است، مجموعه‌ای است که از کتاب‌ها و اصول معتبر حدیثی گرفته شده، و صدور آن از معصومان علیهم السلام قطعی است.

به باور برخی، اخباریان در مقام توثیق و مدح راوی به افراط گراییده و سهل می‌گرفته‌اند و در مقابل، در امر تضعیف راوی سخت‌گیری می‌نموده‌اند. شاید نگاهی به مبانی رجالی اخباریان در توثیق و یا رد تضعیف راویان، برخی را به این باور واداشته است. به نظر می‌آید که اخباریان در جرح و تعدیل راویان، کفه توثیق را سنگین‌تر کرده تا در نهایت، به صحت حدیث کمک نمایند؛ به عنوان مثال، مجلسی اول در ترجمه احمد بن ابی عبدالله برقی آورده است که وی از ضعفا فراوان نقل می‌کرده است و بر مراسیل اعتماد داشته است و قمی‌ها وی را ضعیف می‌شمرند، اما نزد من روایتش مقبول است.^۲

طرفداری از این نظریه زمانی به اوج خود می‌رسد که اخباریان، بسیاری از راویان را که متهم به غلو هستند، توثیق نموده و در رد نسبت غلو از آنان تلاش می‌نمایند و بر کسانی چون ابن غضائری _ که کتابی در باره راویان ضعیف نگاشته است_ به دلیل کثرت موارد جرح و قدح ثقات، خرده می‌گیرند؛ به عنوان مثال، مجلسی اول در باره محمد بن