آیهای (مئین) به جای انجیل و سورههای دوگانه کمتر از صد آیه (مثانی) به جای زبور و سورههای کوتاه و پی در پی (مفصلات) به جای دیگر کتابهای انبیای عطا کرده است.1
از این روایت و روایت‌های شبیه به این _ که مجال بیان آنها نیست _ چنین برداشت می‌شود که اگر قرآن در عهد پیامبر صلی الله علیه وآله نظم و ترتیبی مشخص به مانند یک کتاب منسجم نداشته است، حضرت این فصلبندی و تقسیم را بیان نمیکرد. پس پراکنده بودن قرآن در زمان خلفا با این ادله روایی نیز هم‌خوانی ندارد.
5. قرائت از روی مصحف
از جمله ادله روایی که پایه‌های روایات جمع قرآن کریم در زمان ابوبکر و عمر را متزلزل می‌سازد، روایاتی است که بر قرائت از روی مصحف دلالت دارند. شایان ذکر است که واژه مصحف در نزد لغت‌دانان زبان عربی به مکتوباتی گفته می‌شود که در بین الدفتین قرار گرفته باشد.۲ در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل شده است:
فضیلت تلاوت از روی مصحف بر تلاوت از حفظ، مانند فضیلت واجبات است بر نوافل.۳
این روایت و روایت‌های مشابه، دلیل روشنی بر مجموعههای تألیفی قرآن، پیش از درگذشت رسول خدا صلی الله علیه وآله است. اگر در آن زمان جمع و تدوینی نبود، معنا نداشت که در باره «نظر در مصحف» سخن گفته شود. این که در برخی از گزارشها در عهد خلفا آمده است که نامگذاری به مصحف در عهد خلفا، پس از جمع آوری آنها بوده است، با این روایات متعارض است، و نشان میدهد که مسأله نامگذاری و جمع قرآن در عهد خلفا در یک سنخ کاملاً ساختگی است.
6. احکام مصحف‌ها
دسته‌ای از احادیث بیان‌گر این مطلب‌اند که در عصر پیامبر صلی الله علیه وآله مصحف‌های متعددی (ناقص یا کامل) نزد صحابه وجود داشته و آنان مصحف‌های مذکور را قرائت کرده، در اختیار دیگران نیز قرار می‌دادند. رسول خدا صلی الله علیه وآله نیز احکامی چند در باره آن
1.. کنز العمال، ج۱، ص۵۷۲؛ البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۵.
2.. کتاب العین، ج۳، ص۱۲۱؛ لسان العرب، ج۹، ص۱۸۶.
3.. کنز العمال، ج۱، ص۴۵۹ ؛ محاظرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء، ج۲، ص۴۳۵ و ۴۳۷.
