اعتبارسنجی روایات جمع و تدوین قرآن کریم در زمان ابوبکر و عمر - صفحه 164

نظم و ترتیب و به دور از هر گونه اختلاف و پراکندگی در زمان رسول صلی الله علیه وآله صورت گرفت. شواهد قرآنی و روایی خط بطلان بر هر گونه روایت و نظریه‌ای می‌کشد که معتقد بر جمع و تدوین قرآن کریم، پس از رحلت رسول صلی الله علیه وآله و توسط خلفا است. این شواهد در شکل زیر بدین صورت دسته بندی گردیده‌اند:

شکل 1): شواهد قرآنی و روایی جمع و تدوین قرآن کریم در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله

د) معیار عقل

سومین معیاری که می‌تواند در نقد روایات جمع قرآن کریم کارآیی بسیار مهمی داشته باشد، عقل است. روایات جمع قرآن پس از پیامبر صلی الله علیه وآله با دلیل عقلی نیز ناسازگار‌ند؛ دلیلی که ثابت می‏کند ممکن نیست پیامبر صلی الله علیه وآله با آن اهتمامی که به مسأله قرآن و حفظ آن داشته‌اند، نسبت به تنظیم و ترتیب آن بی‏توجه باشند و به نسل‏های بعدی خود بسپارند؛ زیرا محفوظ ماندن هر کتابی به مراقبت خود مؤلف باز می‏گردد؛ به ویژه اگر این کتاب، سرنوشت ساز باشد و درس علمی و عملی برای نسل‏های آینده داشته باشد. نیز انحراف، دست خوردگی و مسائل دیگر در کتاب‏های آسمانی پیشین تجربه شده باشد؛ رنج تحریف در خود کتاب و خاطر مخاطبان؛ یعنی مسلمانان بازگو شده باشد و مهّم‏تر از همه آن که این کتاب، معجزه برتر پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله باشد که پس از او دست بشر تا همیشه از دامن وحی جدید منقطع خواهد شد. در این صورت، ممکن نیست شخصی چون پیامبر صلی الله علیه وآله مسأله تألیف را به دیگران واگذار کرده باشد و در حیات خود، کاری چنان سترگ را به اهمال وانهاده باشد. مقدمات این دلیل عبارت‌اند از:

الف. خداوند حکیم از آن جهت که هر کارش از روی حکمت و هدف‌دار است و هیچ

صفحه از 173