صورت، تنها گفتاری از سوی عالمان در تأیید کتاب است و بس.

مسأله‌ای که در این نوشتار در پی حل آن هستیم، اعتبارسنجی صحیفه سجادیه از طریق فراهم آوردن قرینه‌های رجالی و فهرستی است. استفاده صحیح از قرینه‌ها اگر چه نمی‌تواند سند صحیفه‌ را متواتر نشان دهد، ولی شهرت کتاب صحیفه‌ سجادیه را می‌نمایاند و اطمینان عرفی به صدور این کتاب را از امام سجاد _ علیه السلام _ نشان می‌دهد؛ چرا که از منظر دانش مصطلح الحدیث و ارزیابی رجالی، وجود برخی افراد نظیر ابو المفضل شیبانی در سلسله سند انتقال صحیفه، سبب ضعیف شمردن سند خواهد شد، ولی چنان‌چه با نگاه فهرستی به انتقال صحیفه سجادیه بپردازیم، راوی در اوج ضعف می‌تواند در انتقال میراث حدیثی امانت‌دار باشد. این مقاله نمونه‌ای از ارزیابی فهرستی و رجالی و تحلیل روشمند در باره وثوق به متون کهن است. از آنجا که متن در دسترس عموم علاقه‌مندان به ادعیه امام سجاد _ علیه السلام _ متن صحیفه کامله سجادیه (صحیفه مشهور) است، در این نوشتار ابتدا به معرفی صحیفه کامله سجادیه می‌پردازیم و سپس اعتبار آن را از دو دیدگاه رجالی و فهرستی بر می‌نماییم.

صحیفه مشهور

صحیفه سجادیه کامله، مجموعه 54 دعایی است که ابن سکون و یا عمید الرؤساء، از عالمان قرن ششم، با سلسله سند متصل از ابو المفضل شیبانی، روای سرشناس قرن سوم، گزارش کرده است. صحیفه‌ای که امام سجاد _ علیه السلام _ برای دو فرزندش امام باقر _ علیه السلام _ و زید بن علی به یادگار نهادند، 75 دعا داشته است که نخستین راوی صحیفه جناب متوکل بن هارون 64 دعای آن را رونویسی کرده است.

صحیفه 64 دعایی متوکل بن هارون در اختیار فرزندش عمیر بن متوکل قرار گرفته و او صحیفه را برای شماری از راویان حدیث بیان کرده است. مهم‌ترین کسانی که نامشان به عنوان راوی عمیر بن متوکل آمده است، عبارت‌اند از:

1. احمد المطهر که برای فرزندش «محمّد بن احمد» روایت کرد و روایت او، «ابن مطهر» یا «مطهری» نام دارد.

2. علی بن النعمان الاعلم؛ روایت «ابن اعلم» و یا روایت «اعلمی» مشهور است.

3. محمّد بن صالح که برای احمد بن عبدالله و او برای علی بن مالک روایت کرد. روایت «ابن مالک» نامیده می‌شود.

4. «عبید الله بن فضل»؛ روایت «ابن فضل».