طبقه متوکل بن هارون و عمیر بن متوکل در تمامی روایات پنجگانه پیشین چنین اتفاقی نیفتاده است. بنا بر این، سند صحیفه را باید مفرد نامید. حال اگر سند «زبیدی» در اتحاف السادة المتقین و طریق زیدیه را _ که از امیر ماجد حسینی دشتکی نقل شده است _ هم بپذیریم، سند صحیفه، با اندکی تسامح، مستفیض خواهد بود. حقیقت، آن است که تاکنون نسخهای از امیر ماجد دشتکی و زبیدی یافت نشده است. بنا بر این، ادعای استفاضه، دست کم برای همه ادعیه صحیفه، دشوار خواهد بود.
بررسی صحت سند صحیفه سجّادیه
وقتی ادعای تواتر در سند صحیفه سجّادیه پذیرفته نشود، باید خبر واحد بودن آن بررسی شود و در باره تک تک راویان تحقیق شود. سند ابتدای صحیفه مشهوره چنین است:
حَدَّثَنَا (۱) السَّیدُ الْأَجَلُّ، نَجْمُ الدِّینِ، بَهَاءُ الشَّرَفِ، أَبُو الْحَسَنِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ عَلِی بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ یحْیى الْعَلَوِی الْحُسَینِی رَحِمَهُ اللَّهُ (۲)، قَالَ: أَخْبَرَنَا الشَّیخُ السَّعِیدُ، أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ شَهْرَیارَ (۳)، الْخَازِنُ لِخِزَانَةِ مَوْلَانَا أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ _ عَلَیهِ السَّلَامُ _ فِی شَهْرِ رَبِیعٍ الْأَوَّلِ مِنْ سَنَةِ سِتَّ عَشْرَةَ وَ خَمْسِمِائَةٍ قِرَاءَةً عَلَیهِ وَ أَنَا أَسْمَعُ. قَالَ: سَمِعْتُهَا عَنِ الشَّیخِ الصَّدُوقِ، أَبِی مَنْصُورٍ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ الْعُكْبَرِی الْمُعَدِّلِ(۴)_ رَحِمَهُ اللَّهُ _ ، عَنْ أَبِی الْمُفَضَّلِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُطَّلِبِ الشَّیبَانِی (۵)، قَالَ: حَدَّثَنَا الشَّرِیفُ، أَبُو عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ _ عَلَیهِمُ السَّلَامُ _ (۶)، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ بْنِ خَطَّابٍ الزَّیاتُ (۷) سَنَةَ خَمْسٍ وَ سِتِّینَ وَ مِائَتَینِ، قَالَ: حَدَّثَنِی خَالِی عَلِی بْنُ النُّعْمَانِ الْأَعْلَمُ (۸)، قَالَ: حَدَّثَنِی عُمَیرُ بْنُ مُتَوَكِّلٍ الثَّقَفِی الْبَلْخِی (۹)، عَنْ أَبِیهِ مُتَوَكِّلِ بْنِ هَارُونَ (۱۰).
در این سلسله سند، 10 راوی نام برده شده است و در آخر هم متوکل از یحیی بن زید و امام صادق _ علیه السلام _ صحیفه سجادیه را روایت کرده است. بنا بر این، به بررسی رجالی یازده راوی موجود در سند میپردازیم:
(1) حدثنا: دو نفر را به عنوان گوینده حدّثنا، نام بردهاند: ابن سکون حلی،۱ شاعر و ادیب قرن ششم۲ (م606 ق). شیخ حرّ عاملی او را فاضل، صالح، شاعر و ادیب معرّفی
1.. ریاض العلماء، ج۵، ص۳۰۹؛ الذریعه، ج۱۵، ص۸.
2.. سیوطی نام ابن سکون را آورده و او را بسیار مدح کرده است (ر.ک: بغیة الوعاة: ج۲، ص۱۹۹، ش۱۷۸۴؛ خاتمة المستدرک، ج۳، ص۵۲).