مقتل الحسین علیه السلام
ابو مخنف صاحب یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین آثار در خصوص امام حسین _ علیه السلام _ است که به روش محدّثان آن را نقل کرده است. شخصیت‌های مهمی نظیر ابوحنیفه دینوری در اخبار الطوال۱ و شیخ مفید در الارشاد،۲ از آن تأثیر پذیرفته‌اند و برخی با تأثیرپذیری کمتری، از ایشان پیروی کرده‌اند؛ از جمله این افراد: ابن اعثم۳ خوارزمی در مقتل الحسین _ علیه السلام _۴ و ابن طاووس در اللهوف فی قتلی الطفوف هستند.۵ افراد دیگری نیز با اتکای کمتری از او پیروی کرده‌اند.۶ این مقتل در ضمن تاریخ الطبری به عنوان قدیمی‌ترین منبع و به طور مسند ذکر شده است و مبنای تحقیق این مقاله نقل طبری است.
مقتل منسوب به ابو مخنف
علاوه بر مقتل ابو مخنف در تاریخ طبری، مقتلی وجود دارد که منسوب به ابو مخنف است و چه بسا شهرت محتوای آن به مراتب بیش از مقتل ابو مخنف در تاریخ طبری باشد. نسخه‌های خطی این مقتل مجعول غالباً مربوط به سال‌های ۱۲۰۰ به بعد است۷ و شیخ عباس قمی پس از معرفی ابو مخنف و اثر منسوب به ایشان می‌گوید:
بدان که ابو مخنف کتاب‌های بسیاری در زمینه تاریخ و سیره دارد...، امّا مقتلی که به نام او در اختیار ما است، اثر او نیست و نویسنده آن نامشخص است.۸
محسن امین نیز اظهار نظر مشابهی دارد.۹ علاوه بر این خطاهای فاحشی در این اثر وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می‌شود.
1.. الاخبار الطوال، ص۲۳۰، ۲۳۲، ۲۳۶، ۲۷۹.
2.. الارشاد، ص۲۳-۱۲۲.
3.. الفتوح، ج۵، ص۳۱، ۳۲، ۳۵، ۳۷، ۳۸، ۴۵، ۶۵، ۶۶.....
4.. مقتل الحسین، ج۲، ص۱۹۶، ۱۹۷، ۱۹۹، ۲۱۱......
5.. اللهوف فی قتلی الطفوف، ص۳۳، ۳۴، ۳۵، ۴۲، ۴۴، ۴۹.....
6.. ابن سعد، ترجمه الامام الحسین(ع)، ص۶۵، ۶۹؛ البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۶؛ مقاتل الطالبیین، ص۷۴؛ الامالی، ص۲۱۹؛ روضة الواعظین، ص۱۸۲.
7.. وقفه عندکتاب: مقتل الحسین(ع) لأبی‌مخنف، ص۵۰-۵۱.
8.. الکنی و الالقاب، ج۱، ص۱۵۵.
9.. اعیان الشیعه، ۴، ص۶۱۴.
