ابومخنف و بررسی اسنادی و محتوایی اثر او «مقتل الحسین علیه السلام» - صفحه 70

ای ابو عبد الله، به خدا بر پشت زمین از نزدیک و دور کسی را عزیزتر و محبوب‌تر از تو ندارم. اگر می‌توانستم با چیزی عزیزتر از جانم و خونم ظلم و کشته شدن را از تو بردارم، برمی‌داشتم. ای ابو عبد الله، درود بر تو، شهادت می‌دهم که بر هدایت تو و پدرت هستم.۱

صدر و ذیل بیانات نقل شده از عابس با یکدیگر همخوانی دارد و مخاطب از این طریق احساس عابس را دریافت می‌کند.

تحلیل سند مقتل ابو مخنف

تحلیل سند مقتل ابو مخنف بیش از تحلیل متن، مورد توجه اهل فن بوده است. به همین دلیل، آثار متعددی حول آن فراهم آمده است و هر یک از آنها روش مستقلی را برای بررسی إسناد ابو مخنف در پیش گرفته‌اند؛ از جمله آنها می‌توان به آثاری نظیر: وقعة الطف، اثر محمد هادی یوسفی غروی و مقتل الحسین، اثر حسین غفاری اشاره کرد. در ادامه به تحلیل اسناد مقتل ابو مخنف براساس معیار محدثان خواهیم پرداخت.

رجال ضعیف

1. عقبه بن ابی عیزار که از او به یک طریق دو خبر نقل شده است.۲ او، عامی مذهب و از اهالی کوفه و ضعیف ‌است.۳

2. حجاج بن علی بارقی همدانی که خبر اجتماع کوفیان، ارسال نامه به امام حسین _ علیه السلام _ و خطبه عبید الله پس از دستگیری‌ هانی را از محمد بن بشر همدانی نقل می‌کند.۴ به مجهول بودن این فرد تصریح شده است۵ و مجهول بودن فرد، او را داخل در رجال ضعیف می‌کند.

3. فضیل بن خدیج۶ که او را مجهول الحال شمرده‌اند.۷ وی اخبار ملحق شدن یزید

1.. همان، ج۴، ص۳۳۷-۳۳۸.

2.. همان، ج۴، ص۳۰۴، ۳۰۵-۳۰۶.

3.. قاموس الرجال، ج۱۱، ص۶۸؛ الوضاعون و احادیثهم، ص۳۰۱.

4.. تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۶۱، ۲۷۵.

5.. میزان الاعتدال، ج۱، ص۴۶۳؛ الجرح و التعدیل، ج۳، ص۱۶۴.

6.. تاریخ الطبری، ج۴، ص۳۲۰-۳۲۱، ۳۳۹-۳۴۰.

7.. الجرح و التعدیل، ج۷، ص۷۲.

صفحه از 85