ابومخنف و بررسی اسنادی و محتوایی اثر او «مقتل الحسین علیه السلام» - صفحه 81

الف) روایت انقلاب مسلم بن عقیل در کوفه را از عبدالله بن حازم نقل می‌کند.۱

ب) روایت مباهله بریر با یزید بن معقل از طریق عفیف بن زهیر بن ابو اخنس نقل شده است.۲

27. یونس (یوسف) بن ابی اسحاق (م۱۷۵ق)۳ که از مشاهیر و دانشمندان به شمار می‌آید.۴ برخی نقل او را همراه با غفلت، سهل انگاری، کاهش و افزایش و برخی او را ثقه و به دور از عیوب فوق الذکر می‌دانند.۵ به نظر می‌آید او را به دلیل تشیع به این اتهامات متهم کرده ‌باشند. وی ناقل اخبار محاصره دار الاماره توسط مسلم و متفرق شدن این محاصره است.۶

نتیجه

مقتل ابو مخنف از جمله اولین آثاری است که در خصوص قیام عاشورا نگاشته شده است. این اثر دارای امتیازهای متعددی از جمله وجود سند راویان و محتوایی نزدیک به واقعیت و حقیقت که مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. این اثر به لحاظ محتوا، نسبت به اقران خود به اصول علمی بیشتر پایبند بوده و به لحاظ سند کلاً دارای هفتاد سند مستقل بوده که یازده سند آن از طرق صحیح یا معتبر و مابقی ضعیف هستند. البته این ضعف اسناد، به معنای رد متن‌های آنها، تا وقتی قراین و شواهدی خارجی بر صحّت یا احتمال صحّت آنها دلالت کند، نیست.

همچنین سی روایت آن به سبب حضور راویان در واقعه، دارای ارزش تاریخی خاص هستند. در مقاتلی که در باره واقعه کربلا نگاشته شده چنین عملکردی کمتر قابل ملاحظه است.

کتابنامه

_ الاخبارالطوال، احمد ابوحنیفه دینوری، تحقیق: عبدالمنعم عامر، قاهره: داراحیاء الکتب

1.. تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۷۵.

2.. همان، ج۴، ص۳۲۸.

3.. همان، ج۴، ص۲۷۵ - ۲۷۶، ۲۹۷.

4.. المشاهیر، ص۲۶۶.

5.. تهذیب التهذیب، ج۱۱، ص۳۸۲.

6.. تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۷۵ - ۲۷۶.

صفحه از 85