حدیث.^۱ در نقد این باور نااستوار عمر فلاته باید گفت که گزارش‏‏های دالّ بر وقوع کذب بر پیامبر صلی الله علیه و آله تنها در این گونه متون خلاصه نمی‏شود و روایت دیگری نیز وجود دارد که دست‌کم، وقوع جعل حدیث در نیمه نخست قرن اول هجری را به اثبات می‏رساند؛ چنان که بنا به گزارش مقدام بن معدی کرب، رسول خدا صلی الله علیه و آله از وقوع نزدیک نسبتِ دروغ پس از خود خبر دادند:

حرم رسول الله صلی الله علیه و آله یوم خیبر أشیاء، ثم قال: یوشک أحدکم ان یکذبنی و هو متکئ علی أریکته یحدث بحدیثی، فیقول: بیننا و بینکم کتاب الله فما وجدنا فیه من حلال استحللناه و ما وجدنا فیه من حرام حرمناه الا و ان ما حرم رسول الله صلی الله علیه و آله مثل ما حرم الله.^۲

2.‏ زمینه‏‏های جعل حدیث در حیات پیامبر صلی الله علیه و آله

پیش‏تر آوردیم که عمر فلاته اصل وجود احادیث دروغین را در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله انکار نموده و بر این مدعا به سیره اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله در اجتناب از سخن دروغ و _ به طریق اولی _ نسبتِ دروغ به پیامبر صلی الله علیه و آله استناد کرده است؛^۳ این در حالی است که شواهد متعدد تاریخی گواهی می‏دهد که بعضی از اصحاب پیامبر یکدیگر را به کذب متهم می‏کردند^۴ و حتی در محضر رسول خدا دروغ می‏گفتند؛ برای نمونه، بیهقی به نقل از عایشه آورده است:

ما کان خلق أبغض إلی رسول الله صلی الله علیه و آله من الکذب، و لقد کان الرجل یکذب عند رسول الله صلی الله علیه و آله الکذبة، فما تزال فی نفسه علیه حتی یعلم أنه قد أحدث منها توبة.^۵