این حدیث _ بر خلاف ادعای عمر فلاته _ از یک سو، با عبارت «اذا لم یکن یکذب علیه» از وقوع نسبت دروغ بر پیامبر خبر داده است و از سوی دیگر، وقوع جعل حدیث در نیمه نخست قرن اول هجری را _ که مصادف با دوره صحابه بوده _ به اثبات رسانیده است.^۱ بنا بر این، در خوشبینانه‏ترین حالت می‏توان گفت که عمر فلاته به این نقل توجه نداشته و در بررسی خود از آن غفلت کرده است و الا وجود پدیده جعل حدیث در زمان پیامبر را _ حداقل در حدّ یک احتمال _ انکار نمی‏کرد.

4.‏ روایات دالّ بر وقوع جعل حدیث در حیات پیامبر صلی الله علیه و آله

‏‏با وجود تأکید عمر فلاته بر عدم وقوع جعل حدیث در زمان پیامبر، قراین متعددی وجود دارد که نشان می‏دهد آغاز پیدایش جعل حدیث در حیات رسول خدا اتفاق افتاده است؛ چنان که حدیث نبوی «من کذب علیّ متعمداً فلیتبوأ مقعده من النار» _ که از احادیث مشهور و مقبول نزد فریقین است^۲ _ از جمله شواهدی است که به این موضوع اشاره دارد.

‏‏البته در باره مفاد حدیث یاد شده اختلاف نظر‏هایی وجود دارد و برخی دلالت این حدیث بر وقوع پدیده جعل در حیات پیامبر را نپذیرفته، آن را ناظر به دوره پس از پیامبر دانسته‏اند؛ گو آن که رسول خدا صلی الله علیه و آله نسبت به پدیده وضع حدیث هشدار داده و امت خود را از گرفتار آمدن در دام کذب بر حذر داشته‏اند.^۳ اما برخی نیز با استناد به سبب صدور روایت^۴ آن را ناظر به قضیه‏ای واقعی دانسته، بر وقوع جعل حدیث در زمان پیامبر استدلال کرده‏اند.^۵