75
دانشنامه قرآن و حديث 16

3 / 10

لذايذ دنيوى

۱۴۵.امام على عليه السلام :هان ! دنيا سرايى است كه از آن به سلامت نتوان رهيد، جز با دل بر كندن از آن ، و هيچ كس به واسطه كارى كه براى دنيا مى كند، نجات نمى يابد . مردم براى آزمايش، گرفتار دنيا شده اند؛ و آنچه را از دنيا به خاطر دنيا بر گرفته اند، از دستشان مى رود و بايد براى آن، حساب پس دهند، و آنچه را از دنيا براى غير آن (آخرت و بهشت) بر گرفته اند، به آن مى رسند و در آن، ماندگار مى شوند .
دنيا در نزد خردمندان، همچون حركت سايه است كه هنوز پهن نشده، جمع مى شود و هنوز زياد نشده، مى كاهد .

۱۴۶.امام على عليه السلام :شكم و شهوتت را نگه دار ؛ زيرا اين دو ، براى تو، مايه فتنه [و افتادن در گناه يا رنج و عذاب] اند .

۱۴۷.تاريخ دمشقـ به نقل از عبد اللّه بن جراد ـ :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به من فرمود : «چند شتر دارى ؟».
گفتم : سى تا .
فرمود : «سى تا بهتر از صد تاست» .
گفتم : اى پيامبر خدا ! به نظر ما صد تا بهتر از سى تاست و بيشتر دوست داريم !
فرمود : «صاحب صد شتر، به آنها دل بسته مى شود و زكاتشان را نمى پردازد . صدتا فَرَحبخش و فريبنده است . هر فَرَحبخشى، فريبنده است» .

3 / 11

احكامى كه حكمت آنها معلوم نيست

۱۴۸.امام على عليه السلام :اگر خدا مى خواست آدم عليه السلام را از نورى بيافريند كه پرتو آن، چشم ها را خيره و مشاهده اش خِردها را مبهوت كند ، و از عطرى كه بوى آن، نفس ها را بند آورد ، قطعا مى توانست چنين كند ، و اگر چنين مى كرد، گردن ها در برابر آدم، خم مى شدند ، و آزمايش در باره او بر فرشتگان آسان مى شد ؛ امّا خداى سبحان، آفريدگان خود را با برخى چيزها كه علّتش را نمى دانند، مى آزمايد تا با آزمودنشان [نيك و بد و فرمان بردار و نافرمانِ] آنها را متمايز سازد ، و گردنكشى را از ايشان بزدايد ، و غرور را از آنها دور نمايد .


دانشنامه قرآن و حديث 16
74

3 / 10

اللَّذائذُ الدُّنيَوِيَّةُ

۱۴۵.الإمام عليّ عليه السلام :ألا إنَّ الدُّنيا دارٌ لا يُسلَمُ مِنها إلّا فيها ، ولا يُنجى بِشَيءٍ كانَ لَهَا ، ابتُلِيَ النّاسُ بِها فِتنَةً ، فَما أخَذوهُ مِنها لَها اُخرِجوا مِنهُ وحوسِبوا عَلَيهِ ، وما أخَذَوهُ مِنها لِغَيرِها قَدِموا عَلَيهِ وأَقاموا فيهِ ، فَإِنَّها عِندَ ذَوِي العُقولِ كَفَيءِ الظِّلِّ ؛ بَينا تَراهُ سابِغا حَتّى قَلَصَ ۱ ، وزائِدا حَتّى نَقَصَ . ۲

۱۴۶.عنه عليه السلام :اِحفَظ بَطنَكَ وفَرجَكَ ؛ فَفيهِما فِتنَتُكَ . ۳

۱۴۷.تاريخ دمشق عن عبد اللّه بن جراد :قالَ لي رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله كَم إبِلُكُ ؟ قالَ : قُلتُ ثَلاثونَ ، قالَ : إنَّ ثَلاثَين خَيرٌ مِن مِئَةٍ ، قُلتُ : يا رَسولَ اللّهِ! إنّا لَنَرى أنَّ المِئَةَ أكثَرُ مِن ثَلاثينَ ، وهِيَ أحَبُّ إلَينا !
قالَ : إنَّ رَبَّها بِها مُعجَبٌ وإنَّهُ لا يُؤَدّي حَقَّها ، إنَّ المِئَةَ مُفرِحَةٌ مُفتِنَةٌ ، وكُلُّ مُفرِحٍ مُفتِنٌ . ۴

3 / 11

أحكامٌ لا تُعلَمُ حِكمَتُها

۱۴۸.الإمام عليّ عليه السلام :ولَو أرادَ اللّهُ أن يَخلُقَ آدَمَ عليه السلام مِن نورٍ يَخطَفُ الأَبصارَ ضِياؤُهُ ، ويَبهَرُ العُقولَ رُواؤُهُ ، وطيبٍ يَأخُذُ الأَنفاسَ عَرفُهُ ، لَفَعَلَ ؛ ولَو فَعَلَ لَظَلَّت لَهُ الأَعناقُ خاضِعَةً ، ولَخَفَّتِ البَلوى فيهِ عَلَى المَلائِكَةِ ، ولكِنَّ اللّهَ سُبحانَهُ يَبتَلي خَلقَهُ بِبَعضِ ما يَجهَلونَ أصلَهُ ؛ تَمييزا بِالاِختِبارِ لَهُم ، ونَفيا لِلاِستِكبارِ عَنهُم ، وإبعادا لِلخُيَلاءِ مِنهُم . ۵

1.قَلَصَ: اجتمع (النهاية: ج ۴ ص ۱۰۰ «قلص»).

2.نهج البلاغة : الخطبة ۶۳ ، روضة الواعظين : ص ۴۸۳ وفيه «ذوق ، سائغا» بدل «ذوي ، سابغا» ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۴۸ ح ۳۲۵۲ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۱۱۹ ح ۱۱۰ .

3.غرر الحكم : ج ۲ ص ۱۷۹ ح ۲۲۸۹ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۷۸ ح ۱۸۸۳ .

4.تاريخ دمشق : ج ۲۷ ص ۲۴۰ ح ۵۷۹۳ ، أمثال الحديث للرامهرمزي : ص ۱۶۳ نحوه ، كنز العمّال : ج ۶ ص ۵۶۲ ح ۱۶۹۴۳ .

5.نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ ، بحار الأنوار : ج ۱۴ ص ۴۶۵ ح ۳۷ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 16
    سایر پدیدآورندگان :
    همکاران : طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛افقي،رسول؛کريميان،محمود؛غيوري،سيد مجتبي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 74592
صفحه از 579
پرینت  ارسال به