209
دانشنامه قرآن و حديث 15

۲۶۰.مصباح الشريعةـ در حديثى كه به امام صادق عليه السلام نسبت داده شده است ـ :آن كه امر به معروف مى كند ، نيازمند آن است كه : به حلال و حرام آنچه آنان را بِدان امر مى كند يا از آن نهى مى نمايد ، عالم باشد ، از خودخواهى فارغ شده باشد ، نسبت به مردم ، خيرخواه ، مهربان و اهل مدارا باشد ، و آنان را با لطف و گفتار نيك ، دعوت كند . تفاوت خردهاى آنان را بشناسد ، تا با هر كس ، طبق سطح و مرتبه اش رفتار نمايد . از نيرنگ نفس و خدعه هاى شيطان ، آگاه باشد . در برابر آنچه به او مى رسد ، بردبار باشد ، و مردم را به خاطر آن [آزارها ]مكافات نكند ، و از آنان شكايت نكند و تعصّب نورزد ، و براى خود ، خشونت به كار نبرد ، و نيّت خود را براى خدا خالص سازد ، و از او كمك بگيرد و جوياى پاداش او باشد . اگر آنان با او مخالفت كردند و به او ستم نمودند ، بردبارى پيشه كند ، و اگر با او موافقت كردند و از او پذيرفتند ، سپاس گزار باشد . كار خود را به خداوند متعال وا گذارَد و به عيب خود ، نگاه كند .

4 / 3

ويژگى هاى عملى

الف ـ هماهنگى دل و زبان

۲۶۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند عز و جل مى فرمايد : «مردمى را آفريدم كه زبانشان شيرين تر از عسل ، امّا دل هايشان تلخ تر از شبيار ۱ است . به خودم سوگند ، آنان را در فتنه اى در خواهم افكند كه خردمندشان را در سرگردانى وا گذارد ! آيا به [رحمت] من مغرور شده اند ؟ يا بر من جرئت يافته اند ؟ !

1.صبر يا شبيار ، گياهى است تلخ.


دانشنامه قرآن و حديث 15
208

۲۶۰.مصباح الشريعةـ فيما نَسَبَهُ إلَى الإِمامِ الصّادِقِ عليه السلام ـ :صاحِبُ الأَمرِ بِالمَعروفِ يَحتاجُ أن يَكونَ عالِما بِالحَلالِ وَالحَرامِ ، فارِغا مِن خاصَّةِ نَفسِهِ مِمّا يَأمُرُهُم بِهِ ويَنهاهُم عَنهُ ، ناصِحا لِلخَلقِ ، رَحيما بِهِم ، رَفيقا ، داعِيا لَهُم بِاللُّطفِ وحُسنِ البَيانِ ، عارِفا بِتَفاوُتِ أحلامِهِم ؛ لِيُنزِلَ كُلّاً مَنزِلَتَهُ ، بَصيرا بِمَكرِ النَّفسِ ومَكايِدِ الشَّيطانِ ، صابِرا عَلى ما يَلحَقُهُ ، لا يُكافِئُهُم بِها ، ولا يَشكو مِنهُم ، ولا يَستَعمِلُ الحَمِيَّةَ ، ولا يَتَغَلَّظُ لِنَفسِهِ ، مُجَرِّدا بِنِيَّتِهِ للّهِِ تَعالى ، مُستَعينا بِهِ ، ومُبتَغِيا لِثَوابِهِ ، فَإِن خالَفوهُ وجَفَوهُ صَبَرَ ، وإن وافَقوهُ وقَبِلوا مِنهُ شَكَرَ ، مُفَوِّضا أمرَهُ إلَى اللّهِ تَعالى ، ناظِرا إلى عَيبِهِ . ۱

4 / 3

الخَصائِصُ العَمَلِيَّةُ

أ ـ تَطابُقُ القَلبِ وَاللِّسانِ

۲۶۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّ اللّهَ تَعالى قالَ : لَقَد خَلَقتُ خَلقا ألسِنَتُهُم أحلى مِنَ العَسَلِ ، وقُلوبُهُم أمَرُّ مِنَ الصَّبِرِ ، فَبي حَلَفتُ لَاُتيحَنَّهُم فِتنَةً تَدَعُ الحَليمَ مِنهُم حَيرانَ ! فَبي يَغتَرّونَ ؟ ! أم عَلَيَّ يَجتَرِئونَ ؟ ! ۲

1.مصباح الشريعة : ص ۳۶۲ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۸۳ ح ۵۲ .

2.سنن الترمذي : ج ۴ ص۶۰۵ ح۲۴۰۵ ، المعجم الأوسط : ج ۸ ص ۳۷۹ ح ۸۹۳۱ نحوه ، مشكاة المصابيح : ج ۲ ص۶۸۵ ح۵۳۲۴ وفيه «السكر» بدل «العسل» ، الفردوس : ج ۳ ص ۱۷۵ ح ۴۴۷۳ كلّها عن ابن عمر ، الجامع الصغير : ج ۱ ص ۲۶۸ ح ۱۷۵۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 15
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني،سيد حميد؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛نصيري،علي؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 166163
صفحه از 618
پرینت  ارسال به