417
دانشنامه قرآن و حديث 15

م ـ مَثَل دل هاى سخت

«سپس دل هاى شما پس از اين [ واقعه ] سخت گرديد ، همانند سنگ ، يا سخت تر از آن ؛ چرا كه از برخى سنگ ها ، جوى هايى بيرون مى زند ، و پاره اى از آنها مى شكافند و آب از آن خارج مى شود ، و برخى از آنها از بيم خدا فرو مى ريزند ، و خدا از آنچه مى كنيد ، غافل نيست» .

ن ـ مَثَل نادان

«آيا مى پندارى كه بيشتر آنان مى شنوند يا مى انديشند؟ آنان نيستند ، مگر مانند چارپايان ؛ بلكه گم راه ترند» .

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد! خدا و فرستاده او را فرمان بريد ، و از او روى بر نتابيد ، در حالى كه [سخنان او را ]مى شنويد ، و مانند كسانى مباشيد كه گفتند : «شنيديم» ، در حالى كه نمى شنيدند . قطعاً بدترين جنبندگان نزد خدا ، كران و لالانى اند كه نمى انديشند . و اگر خدا در آنان خيرى مى يافت ، قطعاً شنوايشان مى ساخت ، و اگر آنان را شنوا مى كرد ، حتماً باز به حال اِعراض ، روى بر مى تافتند» .

س ـ مَثَل عالم بى عمل

«مَثَل كسانى كه [ عمل به ] تورات بر آنان بار شد [ و بِدان مكلّف گرديدند ] ، آن گاه آن را به كار نبستند ، همچون مَثَلِ الاغى است كه كتاب هايى را بر پشت مى كشد . [ وه ] چه زشت است وصف آن قومى كه آيات خدا را به دروغ گرفتند! و البته خدا مردم ستمگر را راه نمى نمايد» .

«و خبر آن كس را كه آيات خود را به او داده بوديم ، براى آنان بخوان كه از آنها عارى گشت . آن گاه شيطان ، او را دنبال كرد و از گم راهان شد . و اگر مى خواستيم ، قدر او را به وسيله آن [ آيات ] ، بالا مى برديم ؛ امّا او به زمين [ دنيا ] گراييد و از هوس خود ، پيروى كرد . از اين رو داستانش چون داستان سگ است [ كه ] اگر بر آن حمله ور شوى ، زبان از كام بر مى آورد ، و اگر آن را رها كنى ، [ باز هم ]زبان از كام بر مى آورد . اين ، مَثَل آن گروهى است كه آيات ما را تكذيب كردند . پس اين داستان را [ براى آنان ]حكايت كن ، شايد كه آنان بينديشند . چه زشت است داستان گروهى كه آيات ما را تكذيب و به خود ، ستم مى نمودند!» .


دانشنامه قرآن و حديث 15
416

م ـ مَثَلُ القُلوبِ القاسِيَةِ

«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُم مِّن بَعْدِ ذَلِكَ فَهِىَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ» . ۱

ن ـ مَثَلُ الجاهِلِ

«أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلاً» . ۲

«يَاأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْاْ عَنْهُ وَأَنتُمْ تَسْمَعُونَ * وَلَا تَكُونُواْ كَالَّذِينَ قَالُواْ سَمِعْنَا وَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ * إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ * وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لأََّسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعْرِضُونَ » . ۳

س ـ مَثَلُ العالِمِ بِلا عَمَلٍ

«مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُواْ التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارَا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِايَاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ» . ۴

«وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِى ءَاتَيْنَاهُ ءَايَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ * وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَْرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِايَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ * سَاءَ مَثَلاً الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِايَاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ كَانُواْ يَظْلِمُونَ» . ۵

1.البقرة : ۷۴ .

2.الفرقان : ۴۴ .

3.الأنفال : ۲۰ ـ ۲۳ .

4.الجمعة : ۵ .

5.الأعراف : ۱۷۵ ـ ۱۷۷ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 15
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني،سيد حميد؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛نصيري،علي؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 174882
صفحه از 618
پرینت  ارسال به