447
دانشنامه قرآن و حديث 15

۲.امام صادق عليه السلام :فرشتگان، گمان مى كردند كه ابليس از [جنس] آنان است ، و خدا مى دانست كه از آنها نيست . پس او به سبب تعصّب و خشم، آنچه را در درونش بود، بيرون ريخت و گفت : «مرا از آتشى آفريدى و او را از گِلى خلق كردى» .

۳.امام صادق عليه السلام :ابليس ، بنده اى است كه خداوند، او را آفريد تا بندگى اش كند و او را به يگانگى بپرستد ، در حالى كه وقتى او را خلق مى كرد، مى دانست كه او چيست و چه سرانجامى دارد .
ابليس به همراه فرشتگان، همچنان خدا را عبادت مى كرد تا آن كه خداوند، او را با سجده بر آدم آزمود ؛ ولى ابليس بر اثر حسادت و چيره آمدن تيره بختى بر او ، از اين كار سر باز زد . در اين هنگام، خدا او را از رحمت خود، دور ساخت و از صف فرشتگان ، بيرونش كرد و او را لعنت و رانده شده، به زمين فرو فرستاد . بدين سبب، او دشمن آدم و فرزندان او شد .

1 / 2

آزمايش آدم عليه السلام

قرآن

«اى آدم ! تو و جفتت در بهشت، ساكن شويد و از هر جا كه خواستيد، بخوريد؛ ولى به اين درخت نزديك نشويد، كه از ستمكاران خواهيد شد . پس شيطان، آن دو را وسوسه كرد تا آنچه را از عورتشان كه برايشان پوشيده داشته شده بود ، براى آن دو آشكار سازد ، و گفت : پروردگارتان شما دو تن را از اين درخت منع نكرد، مگر براى اين كه [مبادا] دو فرشته گرديد يا از جاودانان شويد . و براى آن دو، سوگند خورد كه: من قطعا خيرخواه شما هستم . پس آن دو را با فريب به سقوط كشانيد ، و چون آن دو از آن درخت چشيدند، عورت هايشان برايشان آشكار شد و به چسبانيدن برگ [هاى درختانِ] بهشت بر خود آغاز كردند ، و پروردگارشان بر آن دو، ندا داد كه : «مگر شما را از اين درخت منع نكردم و به شما نگفتم كه شيطان ، دشمن آشكار [و قسم خورده ]شماست ؟» گفتند : پروردگارا ! ما بر خويشتن ستم كرديم ، و اگر ما را نيامرزى و به ما رحم نكنى، قطعا از زيانكاران خواهيم بود» .

ر . ك : بقره : آيه 35 و طه : آيه 115 و 120 و 121 .

1 / 3


دانشنامه قرآن و حديث 15
446

۲.الإمام الصادق عليه السلام :إنَّ المَلائِكَةَ كانوا يَحسَبونَ أنَّ إبليسَ مِنهُم ، وكانَ في عِلمِ اللّهِ أنَّهُ لَيسَ مِنهُم ، فَاستَخرَجَ ما في نَفسِهِ بِالحَمِيَّةِ ۱ وَالغَضَبِ ، فَقالَ : «خَلَقْتَنِى مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ»۲ . ۳

۳.الإمام الصادق عليه السلام :... فَأَمّا إبليسُ فَعَبدٌ خَلَقَهُ لِيَعبُدَهُ ويُوَحِّدَهُ ، وقَد عَلِمَ حينَ خَلَقَهُ ما هُوَ وإلى ما يَصيرُ إلَيهِ ، فَلَم يَزَل يَعبُدُهُ مَعَ مَلائِكَتِهِ حَتَّى امتَحَنَهُ بِسُجودِ آدَمَ ، فَامتَنَعَ مِن ذلِكَ حَسَدا وشَقاوَةً غَلَبَت عَلَيهِ ، فَلَعَنَهُ عِندَ ذلِكَ ، وأَخرَجَهُ عَن صُفوفِ المَلائِكَةِ ، وأَنزَلَهُ إلَى الأَرضِ مَلعونا مَدحورا ۴ ، فَصارَ عَدُوَّ آدَمَ ووُلدِهِ بِذلِكَ السَّبَبِ . ۵

1 / 2

ابتِلاءُ آدَمَ

«وَيَاادَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلَا مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ * فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِىَ لَهُمَا مَاوُورِىَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلَّا أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ * وَقَاسَمَهُمَا إِنِّى لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ * فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْءَاتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَن تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَا إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُّبِينٌ * قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَ تَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ» . ۶

راجع : البقرة : 35 و طه : 115 و 120 و 121 .

1 / 3

1.الحَميّةُ : الأنَفَةُ ( المصباح المنير : ص ۱۵۳ «حمى») .

2.الأعراف : ۱۲ .

3.الكافي : ج ۲ ص ۳۰۸ ح ۶ ، تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۹ ح ۵ وليس فيه «والغضب» ، الزهد للحسين بن سعيد : ص ۸۹ ح ۶۲ نحوه وكلّها عن داود بن فرقد ، بحار الأنوار : ج ۶۳ ص ۲۵۹ ح ۱۳۳ .

4.الدَّحرُ : الطردُ والإبعاد (مفردات ألفاظ القرآن : ص ۳۰۸ «دحر») .

5.الاحتجاج : ج ۲ ص ۲۱۸ ح ۲۲۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۱ ص ۱۳۸ ح ۲ .

6.الأعراف : ۱۹ ـ ۲۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 15
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني،سيد حميد؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛نصيري،علي؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 174932
صفحه از 618
پرینت  ارسال به