539
دانشنامه قرآن و حديث 15

1 / 18

آزمايش ياران طالوت

قرآن

«و چون طالوت با لشكريان [خود] بيرون رفت ، گفت : خداوند، شما را به وسيله رودى خواهد آزمود . پس هر كس از آن بنوشد، از [پيروانِ] من نيست ، و هر كس از آن نچشد، او از من است ، مگر كسى كه با دستش كفى بر گيرد . پس [همگى] جز اندكى از آنها ، از آن نوشيدند ، و هنگامى كه [طالوت ]با كسانى كه همراه وى ايمان آورده بودند . از آن نهر گذشتند ، گفتند : امروز، ما را ياراى [مقابله با ]جالوت و سپاهيانش نيست . [امّا] كسانى كه به ديدار خدا يقين داشتند ، گفتند : بسا گروهى اندك كه بر گروهى بسيار ، به اذن خدا پيروز شوند ، و خدا با شكيبايان است» .

حديث

۳۹.امام باقر عليه السلامـ در باره اين سخن خداىِ بلندنام :«خدا شما را با رودخانه اى خواهد آزمود . پس هر كس كه از آن بنوشد، از من نيست و هر كس از آن نچشد، او از من است»ـ :همه آنها از آن رودخانه نوشيدند، بجز سيصد و سيزده نفر كه از اين عدّه ، برخى شان كف آبى نوشيدند و برخى شان هيچ ننوشيدند . و چون كسانى كه كف آبى نوشيده بودند، [با سپاه جالوت ]روياروى شدند ، گفتند : «امروز، ما را ياراى [مقابله با] جالوت و سپاهيانش نيست» ؛ امّا كسانى كه كف آبى هم ننوشيده بودند ، گفتند : «بسا گروهى اندك كه بر گروهى بسيار ، به اذن خدا پيروز شوند و خدا با شكيبايان است» .

۴۰.امام صادق عليه السلام :آن تعداد اندكى كه آب ننوشيدند و كف آبى هم بر نگرفتند ، سيصد و سيزده نفر بودند . هنگامى كه از رودخانه گذشتند و چشمشان به سپاه جالوت افتاد ، كسانى كه از آن نوشيده بودند، گفتند : «امروز، ما را ياراى [مقابله با ]جالوت و سپاهيان او نيست» و كسانى كه نياشاميده بودند، گفتند : «پروردگارا ! بر دل هاى ما شكيبايى فرو ريز و گام هايمان را استوار بدار و ما را بر كافران، پيروز گردان» .
در اين هنگام، داوود عليه السلام پيش آمد، تا اين كه رو به روى جالوت ايستاد . جالوت ، سوار بر فيل بود و تاجى بر سر داشت و بر پيشانى اش ياقوتى مى درخشيد و سپاهيانش مقابل او صف كشيده بودند . داوود، يكى از آن سه سنگ را برداشت و به جناح راست سپاه جالوت ، پرتاب كرد. سنگ، فضا را شكافت و بر روى آنان افتاد . تار و مار شدند . سنگ دوم را برداشت و آن را به طرف جناح چپ سپاه جالوت ، پرتاب نمود و سنگ بر روى آنان افتاد و تار و مار شدند . سنگ سوم را به سوى جالوت ، پرتاب كرد كه به دانه ياقوت پيشانى او خورد و تا مغزش را شكافت ، و جنازه اش نقش بر زمين شد . اين است سخن خداى متعال كه : «پس به اذن خدا آنان را در هم شكستند و داوود ، جالوت را كشت و خدا به او سلطنت و حِكمت داد» .


دانشنامه قرآن و حديث 15
538

1 / 18

اِبتِلاءُ أصحابِ طالوتَ

الكتاب

«فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّى وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّى إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُواْ مِنْهُ إِلَّا قَلِيلاً مِّنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ قَالُواْ لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَاقُواْ اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ» . ۱

الحديث

۳۹.الإمام الباقر عليه السلامـ في قَولِ اللّهِ جَلَّ ذِكرُهُ :«إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّى وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّى»ـ :فَشَرِبوا مِنهُ إلّا ثَلاثَمِئَةٍ وثَلاثَةَ عَشَرَ رَجُلاً ، مِنهُم مَنِ اغتَرَفَ ومِنهُم مَن لَم يَشرَب ، فَلَمّا بَرَزوا قالَ الَّذينَ اغتَرَفوا : «لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ» ، وقالَ الَّذينَ لَم يَغتَرِفوا : «كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ» . ۲

۴۰.الإمام الصادق عليه السلام :القَليلُ الَّذينَ لَم يَشرَبوا ولَم يَغتَرِفوا ثَلاثُمِئَةٍ وثَلاثَةَ عَشَرَ رَجُلاً ، فَلَمّا جاوَزُوا النَّهَرَ ونَظَروا إلى جُنودِ جالوتَ ، قالَ الَّذينَ شَرِبوا مِنهُ : «لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ» ، وقالَ الَّذينَ لَم يَشرَبوا : «رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ»۳ . فَجاءَ داودُ عليه السلام حَتّى وَقَفَ بِحِذاءِ جالوتَ ، وكانَ جالوتُ عَلَى الفيلِ وعَلى رَأسِهِ التّاجُ ، وفي [جَبهَتِهِ] ۴ ياقوتٌ يَلمَعُ نورُهُ ، وجُنودُهُ بَينَ يَدَيهِ ، فَأَخَذَ داودُ مِن تِلكَ الأَحجارِ حَجَرا فَرَمى بِهِ في مَيمَنَةِ جالوتَ ، فَمَرَّ فِي الهَواءِ ووَقَعَ عَلَيهِم فَانهَزَموا ، وأَخَذَ حَجَرا آخَرَ فَرمى بِهِ في مَيسَرَةِ جالوتَ فَوَقَعَ عَلَيهِم فَانهَزَموا ، ورَمى جالوتَ بِحَجَرٍ ثالِثٍ فَصَكَّ ۵ الياقوتَةَ في جَبهَتِهِ ووَصَلَ إلى دِماغِهِ ، ووَقَعَ إلَى الأَرضِ مَيِّتا ، فَهُوَ قَولُهُ : «فَهَزَمُوهُم بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَءَاتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ»۶ . ۷

1.البقرة : ۲۴۹ .

2.الكافي : ج ۸ ص ۳۱۶ ح ۴۹۸ ، تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۱۳۴ ح ۴۴۳ كلاهما عن أبي بصير ، بحار الأنوار : ج ۱۳ ص ۴۳۸ ح ۱ .

3.البقرة : ۲۵۰ .

4.مابين المعقوفين سقط من المصدر ، وأثبتناه من بحار الأنوار .

5.الصَكُّ : الضَربُ (مجمع البحرين : ج ۲ ص ۱۰۴۰ «صكك») .

6.البقرة : ۲۵۱ .

7.تفسير القمّي : ج ۱ ص ۸۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۳ ص ۴۴۱ ح ۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 15
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني،سيد حميد؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛نصيري،علي؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 166109
صفحه از 618
پرینت  ارسال به