15 ـ مؤمن
1
امام حسن عسكرى عليهالسلام:
۰.عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ:... وَ الجَهرُ بِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»؛۱
۰.نشانههاى مؤمن پنج چيز است:... و بلند گفتن بسم اللّه الرحمن الرحيم.
2
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.وَالّذى نَفْسى بِيَدِهِ لاتَدْخُلُوا الْجَنَّةَ حَتّى تُؤمِنوا وَ لا تُؤْمِنوا حَتّى تَحابّوا أولا أدُلُّكُم عَلى شَئىٍ اِذا فَعَلْتُموهُ تَحابَبْتُمْ؟ اَفْشُوا السَّلامَ بَيْنَكُمْ؛۲
۰.به خدايى كه جانم در اختيار اوست، وارد بهشت نمىشويد مگر مؤمن شويد و مؤمن نمىشويد، مگر اينكه يكديگر را دوست بداريد. آيا مىخواهيد شما را به چيزى راهنمايى كنم كه با انجام آن، يكديگر را دوست بداريد؟ سلام كردن بين يكديگر را رواج دهيد.
3
امام حسن عسكرى عليهالسلام:
۰.فى تفسير قوله تعالى «وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا»قالَ: قُولُوا لِلنّاسِ كُلِّهُمْ حُسْنا مُؤمِنِهُمْ وَ مُخالِفِهُمْ، أمّا المؤمِنونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ وَ أمّا الْمُخالِفونَ فَيُكَلِّمُهُمْ بِالْمُداراةِ لاِجْتِذابِهِمْ اِلىَ الاْيمانِ. فَاِنِ استَتَرَ مِنْ ذلِكَ بِكفِّ شُرورِهمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ اِخْوانِهِ المُؤمِنينَ؛۳
۰.در تفسير آيه «با مردم به زبان خوش سخن بگوييد» فرمود: يعنى با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف، به زبان خوش سخن بگوييد. مؤمن، به هممذهبان، روى خوش نشان مىدهد و با مخالفان، با مدارا سخن مىگويد تا به ايمان، جذب شوند و حتّى اگر نشدند، با اين رفتار، از بدىهاى آنان در حقّ خود و برادران مؤمنش، پيشگيرى كرده است.
4
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.لَنْ يَشْبَعَ الْمُؤْمِنُ مِنْ خَيْرٍ يَسْمَعُهُ حَتّى يَكونَ مُنْتَهاهُ الْجَنَّةَ ؛۴
۰.هرگز مؤمن از شنيدن خير و خوبى سير نمىشود، تا آنكه سرانجامش بهشت گردد.
5
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.إنَّ لِلمُؤمِنِ أربَعَ عَلاماتٍ: وَجها مُنبَسِطا، ولِسانا لَطيفا، وقَلبا رَحيما، وَيدا مُعطِيَةً؛۵
۰.مؤمن، چهار نشانه دارد: روىِ گشاده، زبان خوش، دل مهربان و دستِ دهنده.
6
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.اَلمُؤمِنُ مَن آمَنَهُ النّاسُ عَلى أنفُسِهِم و أموالِهِم و دمائهم؛۶
۰.مؤمن كسى است كه مردم او را بر جان و مال و خون خويش امين بدانند.
7
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.المُؤمِنُ أخُو المُؤمِنِ؛ يَكُفُّ عَلَيهِ ضَيعَتَهُ، ويَحوطُهُ مِن وَرائِهِ يَكُفُّ عَلَيهِ ضَيعَتَهُ و يَحوطُهُ مِن وَرائِهِ؛۷
۰.مؤمن، آينه و برادر مؤمن است، جلوى زيانش را مىگيرد و از او پشتيبانى مىكند.
8
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.في عَلائِمِ المُؤمِنِ: ألا مَن كانَ فيهِ سِتُّ خِصالٍ فَإِنَّهُ مِنهُم؛ مَن صَدَقَ حَديثُهُ، وأنجَزَ وَعدَهُ، وأدّى أمانَتُهُ وبَرَّ والِدَيهِ، ووَصَلَ رَحِمَهُ، وَاستَغفَرَ مِن ذَنبِهِ، فَهُوَ مُؤمِنٌ؛۸
۰.در بيان نشانههاى مؤن: بدانيد كه هر كس داراى شش خصلت باشد، از مؤنان است: كسى كه راست گفتار باشد، به وعدهاش عمل كند، امانتدار باشد، به پدر و مادرش نيكى كند، صله رحم به جا آورد، و از گناهش آمرزش بطلبد. چنين كسى، مؤن است.
9
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.ألا وإنَّ المُؤمِنَ حاكِمٌ عَلى نَفسِهِ، يَرضى لِلنّاسِ ما يَرضى لِنَفسِهِ؛۹
۰.مؤمن، داور بر خويش است؛ براى مردم همان چيزى را مىپسندد كه براى خود مىپسندد.
10
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.إِنَّ مَثَلَ الْمُؤْمِنِ كَمَثَلِ النَّحْلَةِ إِنْ صَاحَبْتَهُ نَفَعَكَ وَ إِنْ شَاوَرْتَهُ نَفَعَكَ وَ إِنْ جَالَسْتَهُ نَفَعَكَ وَ كُلُّ شَأْنِهِ مَنَافِعُ؛۱۰
۰.مؤمن همانند درخت خرما، همه چيزش برايت سودمند است؛ از جمله مصاحبتش، مشاورهاش و همنشينىاش.
1.۱. تهذيب الأحكام ۶ /۵۲ /۳۷.
2.۲. مشكاة الانوار ص ۱۵۷.
3.۳. مستدرك الوسائل ۱۲/۲۶۱.
4.۴. نهج الفصاحه ح ۲۲۹۲.
5.۵. اعلام الدين ص ۱۲۲.
6.۶. شهاب الأخبار ص ۴۶.
7.۷. سنن أبى داود۴/۲۸۰/۴۹۱۸.
8.۸. الأمالى صدوق ص ۳۴۷/۴۱۹.
9.۹. تاريخ دمشق ۵/۳۹۵/۱۳۱۱.
10.۱۰. شعب الايمان ۶/۵۰۴.