علاوه بر روایت فوق برای تأیید این دیدگاه روایت دیگری از برقی نیز میآورد.۱
سوم، منظور از معرفت شامل همه اصول دین باشد و منظور این باشد که هدایت از جانب خداست.
چهارم، منظور همه انواع معرفت جز آن چه علم به حقانیت پیامبران بر آن متوقف است.
پنجم، منظور از معرفت کمال آن باشد.
ششم، منظور علم به احکام شرعی است تا ردی باشد بر مخالفان قایل بر قیاس و استحسان.
سپس در تأیید این وجه از محاسن برقی روایت میآورد.
هفتم، حمل حدیث بر تقیه؛ چرا که موافق ظاهر مذاهب اشاعره و مانند آن است، ولی ضرورتی برای حمل بر این وجه نیست و حمل آن بر برخی وجوه سابق اظهر است.
پس از بیان وجه هفتم علامه چنین میآورد:
میتوان خبر را بر برخی وجوه غیر از وجه هفتم حمل کرد.
مقایسه دیدگاه ملاصالح و علامه مجلسی در حدود کارآیی عقل
1) ملاصالح در بحث معرفت خداوند از اخباریان و در راس آنان محمد امین استرآبادی کاملاً تبعیت نموده است؛ چنان که سایر فلاسفه مسلمان از جمله میرداماد۲ و ملاصدرا۳ نیز با این استدلال که موجودی که سبب و جزء ندارد از طریق فکر برهانی شناخته نمیشود، در این مسأله با اخباریان همراه شدهاند.
اما علامه مجلسی با وجود توضیحات مفصل ذیل دو روایت و بیان اکثر آرا و نظریات در این موضوع، خود به صراحت نظری نمیدهد و پس از بیان هفت وجه برای روایت، شش وجه آن را محتمل میداند.
نکته قابل تأمل دیگر، آن که علامه به بیان کامل دیدگاه استر آبادی میپردازد، اما به صراحت سخنی در قبول آن نمیآورد و این، نشان دهنده آن است که علامه از همه دیدگاههای اخباریان تبعیت نمیکند.
1.. المحاسن، ج۱، ص۲۸۱.
2.. الرواشح السماویة، ص۲۰.
3.. شرح اصول الکافی، ج۱، ص۱۸۱.