101
دانشنامه قرآن و حديث 14

۲۱.امام على عليه السلامـ از خطبه ايشان كه پنج روز پس از بيعتش بيان فرمود ـ :بشنويد و در يابيد و توبه كنيد ، و بر خويشتن بگرييد ؛ زيرا «آنان كه ستم كردند، به زودى خواهند دانست به كدام بازگشتگاه بر خواهند گشت» .

۲۲.امام على عليه السلامـ به انسان ـ :چرا از آنچه براى ديگران دل مى سوزانى ، براى خودت دل نمى سوزانى ؟ بسا شخصى را در آفتاب مى بينى و بر او سايه مى افكنى ، يا گرفتار دردى را مى بينى كه درد، تن او را مى سوزاند و تو از سر مِهر برايش گريه مى كنى . پس چه چيزى تو را بر درد خودت شكيبا ساخته ، و بر مصيبتت بردبار و توانا كرده ، و تو را از گريستن بر جان خويش ـ كه عزيزترينِ جان ها براى توست ـ ، باز داشته است ؟!

۲۳.امام على عليه السلام :بر شما باد ترسى كه دل هايتان را آرام مى سازد ، و خشيتى كه اشك هايتان را سرازير مى گرداند ، و تقوايى كه شما را در روزى كه مبهوتتان مى كند و به رنج و فلاكتتان مى افكند ، رهايى مى بخشد ، روزى كه در آن، هر كس وزن خوبى هايش سنگين و وزن بدى هايش سبُك باشد ، رستگار مى شود .

۲۴.امام على عليه السلامـ در يكى از خطبه هايش ـ :رحمت خدا بر آن كسى كه پروردگار خويش را در نظر گيرد و از گناه دورى كند ، و بر هوس خويش چيره آيد ، و آرزوى خود را دروغ شمرَد ؛ آن كه عنان تقوا بر نفس خويش زند ، و با لگام ترس از
پروردگارش، آن را مهار كند ، و مهارش را به سوى فرمانبرى بكشد ، و از نافرمانى بازش بدارد ... ، در نهان از پروردگارش بترسد ، و اشكش ريزان باشد ، و قلبش تپان .


دانشنامه قرآن و حديث 14
100

۲۱.عنه عليه السلامـ مِن خُطبَتِهِ بَعدَما بويِعَ لَهُ بِخَمسَةِ أيّامٍ ـ :اِسمَعوا وَاعقِلوا وتوبوا ، وَابكوا عَلى أنفُسِكُم ، فَـ «سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُواْ أَىَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ»۱ . ۲

۲۲.عنه عليه السلامـ يُخاطِبُ الإِنسانَ ـ :أما تَرحَمُ مِن نَفسِكَ ما تَرحَمُ مِن غَيرِكَ ، فَلَرُبَّما تَرَى الضّاحِيَ ۳ مِن حَرِّ الشَّمسِ فَتُظِلُّهُ ، أو تَرَى المُبتَلى بِأَلَمٍ يُمِضُّ جَسَدَهُ فَتَبكي رَحمَةً لَهُ ، فَما صَبَّرَكَ عَلى دائِكَ ، وجَلَّدَكَ عَلى مُصابِكَ ، وعَزّاكَ عَنِ البُكاءِ عَلى نَفسِكَ ؛ وهِيَ أعَزُّ الأَنفُسِ عَلَيكَ؟! ۴

۲۳.عنه عليه السلام :عَلَيكُم بِرَهبَةٍ تُسَكِّنُ قُلوبَكُم ، وخَشيَةٍ تُذري دُموعَكُم ، وتَقِيَّةٍ تُنجيكُم [قَبلَ] ۵ يَومٍ يُذهِلُكُم ويُبليكُم ، يَومَ يَفوزُ فيهِ مَن ثَقُلَ وَزنُ حَسَنَتِهِ ، وخَفَّ وَزنُ سَيِّئَتِهِ . ۶

۲۴.عنه عليه السلامـ مِن خُطبَةٍ لَهُ ـ :... فَرَحِمَ اللّهُ امرَأً راقَبَ رَبَّهُ ، وتَنَكَّبَ ذَنبَهُ ، وكابَرَ هَواهُ ، وكَذَّبَ مُناهُ . اِمرَأً زَمَّ ۷ نَفسَهُ مِنَ التَّقوى بِزِمامٍ ، وأَلجَمَها عَنِ خَشيَةِ رَبِّها بِلِجامٍ ، فَقادَها إلَى الطّاعَةِ بِزِمامِها ، وقَدَعَها ۸ عَنِ المَعصِيَةِ بِلِجامِها ... خَشوعٌ فِي السِّرِّ لِرَبِّهِ ، لَدَمعُهُ صَبيبٌ ، ولَقَلبُهُ وَجيبٌ ۹ . ۱۰

1.الشعراء : ۲۲۷ .

2.تفسير القمّي : ج ۱ ص ۳۸۴ عن جميل عن الإمام الصادق عليه السلام ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۴۲ ح ۲۷ .

3.ضحيت للشمس : إذا برزت وظهرت ، والضّحاء هو إذا علت الشمس إلى ربع السّماء فما بعده (النهاية : ج ۳ ص ۷۶ «ضحا») .

4.نهج البلاغة : الخطبة ۲۲۳ ، بحار الأنوار : ج ۷۱ ص ۱۹۲ ح ۵۹ .

5.مابين المعقوفين أثبتناه من المصادر الاُخرى .

6.المصباح للكفعمي : ص ۹۶۹ ، أعلام الدين : ص ۷۲ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۳۴۱ ح ۲۸ ؛ شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۱۹ ص ۱۴۱ ، كنز العمّال : ج ۱۶ ص ۲۱۰ ح ۴۴۲۳۴ نقلاً عن مشيخة ابن المبارك عن أبي صالح .

7.زَمَّ : أي شدّ . والزِّمام : المقود (تاج العروس : ج ۱۶ ص ۳۲۴ «زمم») .

8.القَدع : الكفّ والمنع (النهاية : ج ۴ ص ۲۴ «قدع») .

9.وجب القلب وجيبا : إذا خفق (النهاية : ج ۵ ص ۱۵۴ «وجب») .

10.الكافي : ج ۸ ص ۱۷۲ ح ۱۹۳ عن جابر عن الإمام الباقر عليه السلام ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۳۴۹ ح ۳۰ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 14
    سایر پدیدآورندگان :
    افقي،رسول؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛کريميان،محمود؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 362914
صفحه از 623
پرینت  ارسال به