و ـ عالم بى عمل
قرآن
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد! چرا چيزى مى گوييد كه انجام نمى دهيد؟ نزد خدا سختْ ناپسند است كه چيزى را بگوييد و انجام ندهيد» .
حديث
۱۳۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به ابن مسعود ـ :اى پسر مسعود! از كسانى نباش كه مردم را به نيكى هدايت مى كنند و آنان را به نيكى فرمان مى دهند ، امّا خود از آن غافل اند . خداوند متعال مى فرمايد : «آيا مردم را به نيكى فرمان مى دهيد و خود را فراموش مى كنيد؟!» . اى پسر مسعود! از كسانى نباش كه بر مردم سخت ، امّا بر خود آسان مى گيرند. خداوند متعال مى فرمايد : «چرا آنچه را انجام نمى دهيد ، مى گوييد؟» .
ز ـ كسى كه نيكى را ناخوش مى دارد
۱۳۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند عز و جل به ذو القرنين ، وحى فرمود كه : « ... هر كس را ديدى كه من ، نيكى را نزد او ناخوشايند ساخته ام و درخواستِ از او را منفورِ مردمان گردانيده ام ، منفورش بدار و دوستش مگير ؛ زيرا او از بدترينِ مخلوقاتى است كه من آفريده ام» .
ح ـ عيبجوى مردمان
۱۳۳.امام على عليه السلام :بايد منفورترينِ مردمان نزد تو و دورترينشان از تو ، كسى باشد كه پيش از همه ، از مردمان ، عيبجويى مى كند . ۱