73
دانشنامه قرآن و حديث 14

د ـ برحذر بودن از كسى كه دل ، او را دشمن مى دارد

۱۵۸.امام على عليه السلام :برحذر باشيد از كسى كه دل هايتان ، او را دشمن مى دارد .

۱۵۹.امام باقر عليه السلام :چون امير مؤمنان عليه السلام به حال احتضار افتاد ، فرزندانش حسن عليه السلام و حسين عليه السلام و ابن حنفيه و فرزندان كوچك ترش را جمع كرد و به آنان ، چنين سفارش فرمود : « ... فرزندان عزيزم! دل ها [به سان ]سپاهيانى صف آرايى شده هستند . از روى محبّت به يكديگر مى نگرند و با همديگر ، نجوا مى كنند . در كين و نفرت نيز اين گونه اند . پس هر گاه شخصى را بدون داشتن سابقه نيكى نسبت به شما دوست داشتيد ، به وى اميدوار باشيد ، و هر گاه كسى را بدون آن كه پيش تر از او به شما بدى رسيده باشد ، دشمن داشتيد ، از وى بر حذر باشيد» .

۱۶۰.امام على عليه السلامـ در حكمت هاى منسوب به ايشان ـ :از كسى كه دشمنش مى دارى ، بر حذر باش ؛ زيرا نفرت تو از او ، تو را به رنجش و خشم نسبت به وى مى كشانَد . اندكىْ خشم ، براى آزردن جان و خِرد ، بسيار است . رنجش و خشم ، سينه را تنگ و قواى خِرد را ناتوان مى سازد .

6 / 4

ارزش شكيبايى در برابر كين ورزى بَدان

۱۶۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به زودى زمانى بر مردم مى آيد كه در آن ، حكومت ، جز با كشتار و خودكامگى ، و ثروت ، جز با غصب و بخل ورزى ، و محبوبيت ، جز با كنار گذاشتن دين و پيروى از هوس ، به دست نمى آيد . پس هر كس آن زمان را در يابد و با آن كه مى تواند ثروتمند شود ، بر نادارىِ خويش شكيبايى كند و با آن كه مى تواند محبوبيت به دست آورد ، بر نفرت و كين [مردم ]شكيبايى ورزد و با آن كه مى تواند قدرت به چنگ آورد ، بر خوارى [و بر كنارى از قدرت ]شكيبايى نمايد ، خداوند ، ثواب پنجاه صدّيق از صدّيقانى كه مرا تصديق كرده اند ، به او عطا خواهد كرد .


دانشنامه قرآن و حديث 14
72

د ـ اِتِّقاءُ مَن يُبغِضُهُ القَلبُ

۱۵۸.الإمام عليّ عليه السلام :اِتَّقوا مَن تُبغِضُهُ قُلوبُكُم . ۱

۱۵۹.الإمام الباقر عليه السلام :لَمَّا احتُضِرَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام جَمَعَ بَنيهِ حَسَنا وحُسَينا وَابنَ الحَنَفِيَّةِ وَالأَصاغِرَ مِن وُلدِهِ ، فَوَصّاهُم : ... يا بَنِيَّ ، إنَّ القُلوبَ جُنودٌ مُجَنَّدَةٌ ، تَتَلاحَظُ بِالمَوَدَّةِ وتَتَناجى بِها ، وكَذلِكَ هِيَ فِي البُغضِ ؛ فَإِذا أحبَبتُمُ الرَّجُلَ مِن غَيرِ خَيرٍ سَبَقَ مِنهُ إلَيكُم فَارجوهُ ، وإذا أبغَضتُمُ الرَّجُلَ مِن غَيرِ سوءٍ سَبَقَ مِنهُ إلَيكُم فَاحذَروهُ . ۲

۱۶۰.الإمام عليّ عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ :اِحذَر مَن تُبغِضُهُ ؛ فَإِنَّ بُغضَكَ لَهُ يَدعوكَ إلَى الضَّجَرِ بِهِ ، وقَليلُ الغَضَبِ كَثيرٌ في أذَى النَّفسِ وَالعَقلِ ، وَالضَّجَرُ مُضَيِّقٌ لِلصَّدرِ ، مُضعِفٌ لِقُوَى العَقلِ . ۳

6 / 4

فَضلُ الصَّبرِ عَلى بُغضِ الأَشرارِ

۱۶۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :سَيَأتي عَلَى النّاسِ زَمانٌ لايُنالُ المُلكُ فيهِ إلّا بِالقَتلِ وَالتَّجَبُّرِ ، ولَا الغِنى إلّا بِالغَصبِ وَالبُخلِ ، ولَا المَحَبَّةُ إلّا بِاستِخراجِ الدّينِ وَاتِّباعِ الهَوى ؛ فَمَن أدرَكَ ذلِكَ الزَّمانَ فَصَبَرَ عَلَى الفَقرِ وهُوَ يَقدِرُ عَلَى الغِنى ، وصَبَرَ عَلَى البِغضَةِ وهُوَ يَقدِرُ عَلَى المَحَبَّةِ ، وصَبَرَ عَلَى الذُّلِّ وهُوَ يَقدِرُ عَلَى العِزِّ ، آتاهُ اللّهُ ثَوابَ خَمسينَ صِدّيقا مِمَّن صَدَّقَ بي . ۴

1.الدرّة الباهرة : ص ۲۰ ، نزهة الناظر : ص ۹۸ ح ۱۷۳ وفيه «تبغض» بدل «تبغضه» ، بحارالأنوار : ج ۷۴ ص ۱۹۸ ح ۳۴ .

2.الأمالي للطوسي : ص ۵۹۵ ح ۱۲۳۲ عن جابر بن يزيد ، بحارالأنوار : ج ۴۲ ص ۲۴۷ ح ۵۰ .

3.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۲۰ ص ۲۸۱ ح ۲۳۱ .

4.الكافي : ج ۲ ص ۹۱ ح ۱۲ عن العرزمي عن الإمام الصادق عليه السلام ، بحارالأنوار : ج ۱۸ ص ۱۴۷ ح ۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 14
    سایر پدیدآورندگان :
    افقي،رسول؛طباطبايي نژاد،سيد محمود؛کريميان،محمود؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 348469
صفحه از 623
پرینت  ارسال به