انواع اشك

اشك چشم، به سه نوع تقسيم شده است :
1 . اشك پايه (Basal tears)
در چشمان پستانداران سالم ، قرنيه پيوسته (در طول 24 ساعت) توسّط اشك هاى پايه، خيس و تغذيه مى گردد . اين اشك، موجب لغزنده شدن چشم ها و شستشوى آنها از ذرّات خارجى مى گردد . مايع اشك، حاوى : آب، موسين، چربى ها، ليزوزيم، لاكتوفرين، ليپوكالين، ايمنوگلوبولين ها، گلوكز، سديم كلرايد، كلرايد پتاسيم، آنتى اكسيدان ها و برخى ويتامين هاست .
2 . اشك واكُنشى (Reflex tears)
هر چيزى كه موجب تحريك و يا خشك شدن چشم شود ، مى تواند توليد اين نوع اشك را افزايش دهد . اين نوع اشك، به طور غير ارادى و در پاسخ به موادّ محرّك چشم، مانند: ذرّات خارجى ، گرد و غبار ، آلرژن ها ، پاتوژن ها و موادّ محرّك ديگرى همچون: بخارات پياز ، گاز اشك آور و افشانه فلفل، ترشّح مى گردد . اين اشك ها سعى مى كنند كه موادّ محرّك و آزار دهنده را از چشم ها پاك كنند . باد شديد و نور شديد خورشيد نيز مى تواند باعث توليد اشك واكُنشى (رفلكس) گردند .
3 . اشك احساسى يا گريه (Emotional tears / Crying)
اين اشك، هنگام احساساتى شدن انسان ها (استرس هيجانى) و يا به هنگام احساس درد فيزيكى (جسمى) ، ترشّح مى گردد . آغازگرهاى هيجانىِ اين نوع اشك معمولاً خشم ، اندوه ، شادى ، ترس ، شوخ طبعى و ناكامى اند . تركيبات شيميايى اين نوع اشك با تركيبات دو اشك قبلى، متفاوت است و اشك احساسى، هورمون ها و پروتئين هاى بيشترى دارد . ^۱

درآمد

بُكاء ، در لغت

كلمه «بكاء» مصدر است از ريشه «بكى» به معناى گريستن و اشك ريختن . ابن منظور در اين باره مى گويد :
البُكاءُ يُقصَرُ وَ يُمَدُّ ، قالَهُ الفَرّاءُ و غَيرُهُ ، إذا مَدَدتَ أرَدتَ الصَّوتَ الَّذى يَكونُ مَعَ البُكاءِ ، و إذا قَصَرتَ أرَدتَ الدُّموعَ و خُروجَها .^۱
بكاء ، به گفته فرّاء و ديگران ، با الف مقصور و ممدود ، هر دو آمده است . با الف ممدود (بُكاء)، به معناى صدايى است كه با گريه همراه باشد ، و با الف مقصور (بُكا)، به معناى اشك و خارج شدن آن است .
بنا بر اين نظريّه ، «بُكاء»، به معناى گريه صدادار و «بُكا» به معناى گريه بى صداست .

تفاوت اشك و گريه

نكته قابل توجّه، اين كه هر اشك ريختنى، گريه نيست . براى روشن شدن تفاوت اشك و گريه ، آشنايى با انواع طبيعى اشك در انسان ، مفيد است .