امامت دور سازد.

4. برداشت نادرست از شرایط امامت

امامت در بینش مکتب تشیع در امتداد نبوت قرار دارد و امام کسی است که پس از پیامبر صلی الله علیه و آله تمام مسؤولیت‏ها و وظایف آن حضرت را بر دوش می‏گیرد. بدیهی است که برای مسؤولیت‏های بزرگ، شرایط و معیارهای بیشتر و دقیق‏تری در نظر گرفته می‏شود. بنا بر این، با توجه به اهمیت مسأله امامت و مسؤولیت بسیار سنگینی که بر دوش امام قرار دارد، باید شرایط آن نیز سنگین‏تر باشد.

پیامبر صلی الله علیه و آله و جانشینان پس از او در سخنان فراوانی با هدف عمل به رسالت هدایت امت، به تبیین شرایط و نشانه‏های امام پرداختند تا شیعیان با مد نظر قرار دادن آن بتوانند پس از پیامبر صلی الله علیه و آله یا امام علیه السلام ، جانشین او را شناسایی کنند. از میان شرایط و نشانه‏های امامت چهار ویژگی زیر از اهمیت بیشتری برخوردار است:

1. عصمت: یکی از ویژگی‏های مهم امام عصمت است.^۱ امام باید معصوم باشد تا سخنان و دستورات و رفتارش برای مردم حجت شود. خداوند، بر اساس حکمت، فرمان‌برداری کسی را که می‏داند بندگان خود را به انحراف می‏کشاند، واجب نمی‏گرداند.^۲

عصمت، ضرورت رهبری یک امام است؛ زیرا مسؤولیت امام در جامعه تبیین مکتب و بیان معارف دین است. بنا بر این، امام نباید کوچک‏ترین انحرافی داشته باشد. امامی که در گفتار و رفتار دچار انحراف می‏شود، شایستگی و توانایی پاسداری از شریعت ندارد.

2. برتری علمی: تبیین و گسترش معارف دین و پاسخ به پرسش‏ها و شبهات از مهم‌ترین رسالت‏های امام است. امام در صورتی می‏تواند به این رسالت به بهترین وجه عمل کند که از دانش بالا و متصل به خزانه علم و حکمت الهی برخوردار باشد. امامی که برخی از احکام و معارف را نمی‏داند یا در برابر پرسش‏ها و شبهات عاجز از پاسخ است، نمی‏تواند جانشین شایسته‏ای برای پیامبر صلی الله علیه و آله باشد.^۳ بنا بر این، ضروری است امام در دانش دین سرآمد روزگار خود و همه اعصار باشد.^۴