قال: قلتُ لَه علیه السلام : أ رأیتَ ما كانَ تحتَ الشعرِ؟ قال علیه السلام : «ما أحاطَ به الشعرُ، فلَیسَ للعبادِ أن یغسِّلوهُ و لا یَبحَثوا عنهُ، و لكن یُجری علیه الماءُ».^۱

امکان دارد کسی از این روایت حکم عدم وجوب شستن زیر مو را در غسل و وضو استفاده کند؛ اما با توجه به اصل این روایت روشن می‌شود که این بخش، ذیل یک روایت طولانی است که در باره وضو وارد شده است و چه بسا نتوان از آن به غسل تعدی نمود.^۲

د) صاحب کتاب روایت را در برخی از موارد ذیل عنوان باب خاصی ذکر نموده است و با اعتماد بر نام باب، بخشی از روایت را حذف می‌نماید؛ برای مثال، مرحوم کلینی در باب «عدة المتعه» روایت ذیل را نقل می‌کند:

عن زرارة، عن أبی عبدالله علیه السلام أنه قال: «إن كانَت تحیضُ فحیضَةٌ، و ان كانت لا تحیض فشهرٌ و نصفً».^۳

این روایت در باره عده زنی است که به عقد متعه درآمده است؛ نه زنانی که به عقد دائم در می‌آیند؛ اما همان طور که مشاهده می‌شود، در متن روایت هیچ دلیلی بر آن وجود ندارد، بلکه با رجوع به روایات نکاح دائم درمی‌یابیم که بخشی از روایت _ که دال بر عده متعه بوده است _ حذف گردیده است. آن گاه، جوامع روایی متأخر از کلینی، مانند وسائل الشیعه، این روایت را بدون ذکر عنوان باب آورده‏اند و روایت مجمل شده است.^۴

هـ) گاه راوی بخشی از روایت را به گمان روشن بودن معنای آن حذف می‌کند. مرحوم شیخ طوسی روایت زیر را در الاستبصار ذکر نموده است:

عن ابی بصیر، عن ابی عبدالله علیه السلام قال: «إذا اشتریتَ أُضحیَّتَك و قَمَطتَها و صارَت فی رَحلِك، فقد بَلَغَ الهدی مَحِلَّه، فإن أحببتَ أن تحلقَ، فأَحلِق».^۵

در این روایت حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند زمانی که گوسفند قربانی را خریدی و دست و پای آن را بستی و در میان بارت قرار گرفت، «بلوغ هدی»، یعنی رساندن قربانی به محل مورد نظر شریعت صورت گرفته است. روشن است که پس از انجام این عمل حاجی می‌تواند سراغ عمل بعدی برود و سر خود را بتراشد. از این رو، شاید راوی گمان