ابزارها و فضای کاری باید با نیازها و ویژگیهای انسانی سازگاری داشته باشد. علم ارگونومی، علمی بین رشتهای است که از علومی نظیر مهندسی، روانشناسی، بیولوژی، فیزیولوژی، ریاضی، آمار، بیومتری، فیزیک و شیمی استفاده میکند.۱ در واقع، هدف این رویکرد به حداقل رساندن آسیبپذیری انسان در محیط کار از یک طرف و انجام بهینه وظایف تعیین شده از طرف دیگر است.
د. روش گروهی یا تیمی: در این روش تأکید بر واگذار کردن کار به یک تیم و یا گروه کار است (در مقابل واگذار کردن کار به تک تک افراد) که تقریباً عمده ویژگیهای روش انگیزشی طراحی مشاغل در آن مطرح است؛ اما برای یک تیم کاری و نه به طور فردی. کار در این رویکرد به گونهای طراحی میشود که افراد به صورت یک گروه یا تیم کار کنند. اعضای هر تیم مسئولیتهای مشترکی دارند و ممکن است یک فرد در کارهای زیادی مسئولیت داشته باشد
هـ. رویکرد فردی: از این رویکرد با عنوان رویکرد انگیزشی نیز یاد شده است. در این روش تأکید بر انگیزههای درونزای شغلی است.۲ در این رویکرد نیازهای فرد در طراحی شغل مورد توجه قرار میگیرد. یکی از شکلهای رویکرد فردی، رویکرد ویژگیهای شغل است. این رویکرد مبنای اصلی انجام پژوهش حاضر است بر این اساس در ادامه مورد بحث قرار گیرد.
رویکرد ویژگیهای شغل
پیش درآمد ویژگیهای شغل مطالعات ترند و لارنس (1965) بود.۳ این رویکرد یا مدل _ که با نام هاکمن و اولدهام۴شهرت دارد _ بر ویژگیهایی که سبب انگیزش، رضایت و بهرهوری شغل میشود، تأکید میورزد.۵ در طول سه دهه اخیر بیشتر پژوهشهای مربوط به طراحی و بازطراحی شغل۶ بر کار هاکمن و اولدهام مبتنی بوده است. آنها استدلال نمودند که ارزش ذاتی و انگیزش بالقوه شغل بر پنج بعد واقعی کار مبتنی است.۷ در حال
1.. مبانی مدیریت منابع انسانی، ص۹۰.
2.. مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، ص۸۵.
3.. رفتار سازمانی، ص۱۸۷.
4.. Hackman and Oldham.
5.. مبانی مدیریت انسانی، ص۸۷.
6.. job design and redesign.
7.. organizational commitment, job redesign, employee empowerment and intent to Quit among survivors of restructuring and downsizing, pp. ۲۳۲-۲۵۷.