پیشینه پژوهشی تحقیق

در باره ارتباط بین ویژگی‌های شغلی و رضایت شغلی نتایج متفاوتی حاصل شده است که برخی این ارتباط را تأیید و بعضی به عدم ارتباط این دو متغیر اشاره کرده‌اند.^۱ در این زمینه می‌توان به تحقیقات ترنر و لارنس (1965) اشاره نمود. این دو محقق، تحقیق خود را با توجه به ویژگی‌های شغلی و ارتباط آنها با غیبت، رضایت شغلی، جا به جایی و بهره‌وری شروع کردند. آنها در تحقیق خود شش ویژگی مهم شغل را بررسی کردند که این متغیرها عبارت بودند از: تنوع وظایف، استقلال، آزادی عمل، دانش و مهارت، احساس مسئولیت، تعامل اجباری و تعامل اختیاری. نتایج نشان داد که بین ویژگی‌های شغل و رضایت شغلی، کاهش غیبت و جا به جایی ارتباط مستقیم وجود دارد.^۲

هاکمن و لاولر (1971) در مطالعه‌ای که در یک شرکت تلفن انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که هر چه کارکنان ویژگی‌هایی مانند تنوع مهارت، استقلال، ماهیت وظیفه، بازخورد، سر و کار داشتن با دیگران را در شغل بیشتر احساس کنند، رضایت خاطر آنان بیشتر و عملکرد و حضور آنان در محل کار زیادتر است.^۳ تحقیق دیگری را بریف و آلداج^۴بر اساس مدل مطرح شده توسط لاولر و هاکمن انجام دادند. آنان پرسش‌نامه‌ای را که لاولر و هاکمن (1973) استفاده کرده بودند، پس از اصلاحاتی استفاده کردند. ابعاد مورد نظر شامل، تنوع وظایف، هویت وظیفه، استقلال و آزادی در کار، بازخورد شغلی بود. در نهایت، ضرایب همبستگی محاسبه شده بین ابعاد چهارگانه شغل و نتایج و پیامدهای فردی و سازمانی معنا‌دار بود. تحقیق دیگری را لاثر، مولر و فیتزگراد^۵(1985) با به کارگیری تکنیک متاآنالیز جهت تعیین شدت ارتباط موجود میان مشخصه‌های شغلی و پیامدهای فردی و سازمانی انجام دادند. 28 تحقیقی که در زمینه تأثیر ابعاد پنج‌گانه شغل بر متغیرهای بازده صورت پذیرفته بود، بررسی شده و پس از تجزیه و تحلیل‌های آماری این نتایج حاصل گردید: میانگین ضریب همبستگی بین شاخص مشخصات شغلی و رضایت شغلی عبارت از 39 صدم بود و ضریب همبستگی میان هر یک از ابعاد اصلی