433
دانشنامه قرآن و حديث 13

«بگو : «پروردگار آسمان ها و زمين كيست؟» . بگو : «خدا» . بگو : «پس آيا جز او ، سرپرستانى گرفته ايد كه اختيار سود و زيان خود را ندارند؟» . بگو : «آيا نابينا و بينا ، يكسان اند؟ يا تاريكى ها و روشنايى برابرند؟ يا براى خدا ، شريكانى پنداشته اند كه مانند آفرينش او آفريده اند و در نتيجه ، [اين دو] آفرينش بر آنان ، مُشتَبَه شده است؟» . بگو : «خدا ، آفريننده هر چيزى است ، و اوست يگانه قهّار»» .

«آيا كسى كه مى داند آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده ، حقّ است ، مانند كسى است كه نابيناست؟ در حقيقت ، خِردمندان ، پند مى گيرند» .

«و كسانى كه چون به آيات پروردگارشان تذكّر داده شوند ، كَر و كور ، روى آن نمى افتند . و كسانى اند كه مى گويند : «پروردگارا ! به ما از همسران و فرزندانمان ، آن ده كه [مايه] روشنى چشمان ما باشد و ما را پيشواىِ پرهيزگاران گردان» . اينان اند كه به [پاس] آن كه شكيبايى كردند ، غرفه[هاى بهشت را] پاداش خواهند يافت و در آن جا با سلام و درود ، مواجه خواهند شد» .

حديث

۹۷.امام على عليه السلامـ در توصيف جانشينان خدا در زمين ـ :علم ، آنان را به حقيقتِ بصيرتْ كشانده است و با روح يقين ، در آميخته اند و آنچه را نازپروردگان ، دشوار ديده اند ، آنان ، آسان يافته اند ، و با آنچه نادانان از آن رَميده اند ، اُنس گرفته اند ، و در اين دنيا ، با بدن هايى زندگى مى كنند كه روح آنها به جايگاه بَرين ، تعلّق دارد . اينان ، جانشينان خدا در زمينِ او هستند و دعوتگران او به سوى دينش . وَه ، وَه كه چه شوقى است مرا به ديدن ايشان!

۹۸.امام على عليه السلام :همانا دنيا ، واپسين ديدرسِ انسان كور[دل] است و در فرا سوى آن ، چيزى نمى بيند . امّا شخص بابصيرت ، نگاهش از دنيا فراتر مى رود و مى داند كه
سرا[ى حقيقى] ، در وراى اين دنياست . پس شخص بابصيرت ، از دنيا دل و ديده بر مى گيرد و كور[دل] ، به آن مى نگرد ، بابصيرت ، از آن توشه بر مى گيرد و كور[دل] ، براى آن ، توشه فراهم مى آورَد .


دانشنامه قرآن و حديث 13
432

« قُلْ مَن رَّبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ قُلِ اللَّهُ قُلْ أَفَاتَّخَذْتُم مِّن دُونِهِ أَوْلِيَاءَ لَا يَمْلِكُونَ لِأَنفُسِهِمْ نَفْعًا وَ لَا ضَرًّا قُلْ هَلْ يَسْتَوِى الْأَعْمَى وَ الْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِى الظُّلُمَاتُ وَالنُّورُ أَمْ جَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَاءَ خَلَقُواْ كَخَلْقِهِ فَتَشَابَهَ الْخَلْقُ عَلَيْهِمْ قُلِ اللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَىْ ءٍ وَ هُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ » . ۱

« أَفَمَن يَعْلَمُ أَنَّمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَى إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُواْ الْأَلْبَابِ » . ۲

« وَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُواْ بِايَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّواْ عَلَيْهَا صُمًّا وَ عُمْيَانًا * وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا * أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُواْ وَ يُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَ سَلَامًا » . ۳

الحديث

۹۷.الإمام عليّ عليه السلامـ في صِفَةِ خُلَفاءِ اللّهِ فِي الأَرضِ ـ :هَجَمَ بِهِمُ العِلمُ عَلى حَقيقَةِ البَصيرَةِ ، وباشَرُوا روحَ اليَقينِ ، وَاستَلانوا مَا استَعوَرَهُ ۴ المُترَفونَ ، وأَنِسوا بِمَا استَوحَشَ مِنهُ الجاهِلونُ ، وصَحِبُوا الدُّنيا بِأَبدانٍ أرواحُها مُعَلَّقَةٌ بِالمَحَلِّ الأَعلى ، اُولئِكَ خُلَفاءُ اللّهِ في أرضِهِ ، وَالدُّعاةُ إلى دينِهِ . آهِ ، آهِ شَوقاً إلى رُؤيَتِهِم . ۵

۹۸.عنه عليه السلام :إنَّمَا الدُّنيا مُنتَهى بَصَرِ الأَعمى ، لا يُبصِرُ مِمّا وَراءَها شَيئاً ، وَالبَصيرُ يَنفُذُها بَصَرُهُ ، ويَعلَمُ أنَّ الدّارَ وَراءَها . فَالبَصيرُ مِنها شاخِصٌ ، وَالأَعمى إلَيها شاخِصٌ ، وَالبَصيرُ مِنها مُتَزَوِّدٌ ، وَالأَعمى لَها مُتَزَوِّدٌ . ۶

1.الرعد : ۱۶ .

2.الرعد : ۱۹ .

3.الفرقان : ۷۳ـ۷۵ .

4.هكذا في المصدر ، وفي المصادر الاُخرى «ما استوعره» وهو الأنسب . وهو من الوعر من الأرض ضدّ السهل ، أي استسهل ما استصعبه المتنعّمون (مجمع البحرين : ج ۳ ص ۱۹۵۲ «وعر») .

5.نهج البلاغة : الحكمة ۱۴۷ عن كميل ، خصائص الأئمّة : ص ۱۰۶ ، نزهة الناظر : ص ۹۰ ح ۱۶۹ ، أعلام الدين: ص ۸۶ بزيادة «سراً وجهراً» بعد «دينه» .

6.نهج البلاغة : الخطبة ۱۳۳ ، غرر الحكم : ج۲ ص ۶۵۵ ح ۳۶۹۰ ، إرشاد القلوب : ص ۱۹ نحوه .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 13
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛برنجکار،رضا؛تقديري،محمّد؛افقي،رسول؛موسوي،سيد رسول؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 194225
صفحه از 576
پرینت  ارسال به