هفت . نشانه رسيدن به جايگاه ابرار

دستيابى به ويژگى هاى اعتقادى ، اخلاقى و عملى اى كه در آيه 177 از سوره بقره آمده اند ، نشانه رسيدن به نخستين مرتبه از مراتب «ابرار» است و هر چه اين ويژگى ها در انسان ، عميق تر و قوى تر شوند ، به مراتب والاترى از جايگاه ابرار ، دست مى يابد . بنا بر اين ، آنچه در فصل هفتم در باره ويژگى هاى ابرار خواهد آمد ، در واقع ، تبيين ويژگى هايى است كه در قرآن ، بدانها اشاره شده و مراتب والاى نيكى (بِر) است .

كرده ، ^۱ و مردم را به نيكى و نيكوكارى ، دعوت نموده اند . ^۲

پنج . ارزشمندترينِ نيكوكارى ها

هر چند مطلقِ نيكوكارى از منظر عقل و دين ، پسنديده است ؛ ليكن ارزش نيكى به ديگران ، يكسان نيست ؛ بلكه به مقتضاى عقل و شرع ، شُمارى از مردم ، اولويت دارند . لذا در متون اسلامى ، نيكى به پدر و مادر ، خويشاوندان ، نيكان ، آزادگان ، نيازمندان ، يتيمان ، دوستان پدر و اهل قبور ، مورد تأكيد قرار گرفته است . همچنين ، نيكى متقابل نسبت به كسى كه به انسان نيكى كرده ، توصيه شده است .

شش . راه رسيدن به جايگاه ابرار

نخستين گام در راه رسيدن به مقام ابرار ، تأمّل در ارزش نيكوكارى ^۳ و نقش آن در زندگى دنيوى و اُخروى ^۴ است و در گام هاى بعدى ، تلاش براى متّصف شدن به صفاتى كه زمينه نيكوكارى را در انسان ، فراهم مى سازد (مانند صداقت ^۵ و مجاهدت) ، براى نزديك شدن به قلّه هاى بلندى كه پيشوايان نيكوكار به اوج آنها دست يافته اند ، ضرورى است .
در كنار تلاش ، استعانت جُستن از مبدأ نيكى ها نيز نقش مهمّى در يافتن توفيق براى پيمودن اين راه دارد . ^۶